Jevanđelje kao program

Piše: Mirjana Radetić
POSLE 33 godine teških iskušenja na Kosovu i Metohiji, u vreme sve žešćih progona srpskog življa i uništavanja njihovih svetinja, episkop raško-prizrenski Pavle postao je 44. srpski patrijarh. Bilo je to 3. decembra 1990. godine, na zasedanju Svetog arhijerejskog sabora, pri čemu je taj izbor za mnoge predstavljao ne malo iznenađenje. Za poglavara Srpske pravoslavne crkve izabran je još za života svoga prethodnika, i bez njegove saglasnosti.
Kada su predstavnici Crkve i stručnjaci VMA ocenili da patrijarh German više nije u stanju da obavlja složene crkvene dužnosti (dokument su s medicinske strane potpisala petorica viđenih lekara ove ustanove), arhijereji su doneli odluku da biraju novog patrijarha. Izbornim saborom predsedavao je mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan, a glasalo se, kao i uvek, tajno. Trebalo je izabrati trojicu vladika, s tim što je svaki od njih morao da ima najmanje pet godina episkopskog staža, i da dobije poverenje više od polovine (najmanje 13) prisutnih. Tek iz devetog kruga, Pavle je ušao u uži izbor.
U prvom krugu, rezultati su bili sledeći: episkop šumadijski Sava 16, žički Stefan 13, raško-prizrenski Pavle 11, mitropolit Jovan 8, banatski Amfilohije isto 8. Samo prva dva kandidata, episkopi Sava i Stefan, mogla su da idu dalje. Do trećeg kandidata došlo se tek u devetom krugu, ponavljanjem glasanja koje je trajalo više časova. Na kraju je raško-prizrenski vladika dobio 20. Po crkvenom pravilu, arhimandrit Antonije iz manastira Tronoša uzeo je sa Jevanđelja tri zapečaćena koverta, promešao ih i jedan predao mitropolitu dabrobosanskom Vladislavu, koji je pročitao ime novog patrijarha.
CRKVA je to ovako opisala: "Stavši na svete dveri, visokopreosvećeni mitropolit Vladislav, načelstvujući izbornog sabora arhijerejskog, pokaza zapečaćeni koverat, otvori ga i reče: "Arhiepiskop pećki mitropolit beogradsko-karlovački i patrijarh srpski je episkop raško-prizrenski Pavle". I tu "preosvećeni Pavle poznade volju Gospodnju, i sa strahom Božjim pristupi u tron patrijarha".
- Stupajući, kao 44. srpski patrijarh, u tron Svetoga Save, mi nemamo nikakav program patrijaraške delatnosti. Naš program je Jevanđelje Hristovo - rekao je, između ostalog, novoizabrani patrijarh prisutnima. - Ja se pokoravam vašem izboru i nadam se da će Gospod pomoći Crkvi svojoj da u meni ne bude onaj koji će je uniziti. Moje su snage slabe, to svi znate. Ja se u njih ne nadam. Nadam se u vašu pomoć, kažem i ponavljam, u pomoć Božju kojom me je on i do sada držao. Neka bude Bogu na slavu i na korist njegovoj crkvi i našem napaćenom narodu u ova teška vremena.