Optužba za genocid

HAŠKA optužnica protiv generala Ratka Mladića potvrđena je 24. jula 1995. i 16. novembra iste godine. Izmenjena optužnica pod brojem IT-95-5-18-1, koja objedinjuje prve dve, potvrđena je 11. oktobra 2002. Mladić je u njoj u dve tačke optužen za genocid, u sedam tačaka za zločine protiv čovečnosti i u šest tačaka za kršenje zakona i običaja ratovanja.

U optužnici se navodi da je Mladić, kao saizvršilac, pomagač i podržavalac, učestvovao u zločinačkom poduhvatu koji je imao za cilj da se eliminišu ili trajno uklone bosanski Muslimani, bosanski Hrvati i drugo nesrpsko stanovništvo iz velikih delova BiH.

U optužnici se, zatim, kaže:

* Ubrzo pošto je 6. aprila 1992. godine BiH međunarodno priznata kao nezavisna država, u Sarajevu su izbila neprijateljstva. Ona su označila početak sukoba u tom gradu koji će trajati do 1995. Još pre početka sukoba oružane snage bosanskih Srba zauzele su strateške položaje u Sarajevu i oko njega. Grad je potom blokiran, a sa položaja su počela granatiranja i snajperska vatra. Od maja 1992. snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom generala Ratka Mladića granatirale su i snajperski delovale po civilnim delovima grada i po njegovom civilnom stanovništvu i ustanovama, ubijajući i ranjavajući civile, i time vršile teror nad njima.

* OD maja 1992. godine snage bosanskih Srba pod kontrolom generala Mladića preuzele su kontrolu nad opštinama u Republici Srpskoj, pre svega na severozapadu koji je poznat pod nazivom Bosanska Krajina i u istočnoj Bosni. U tim opštinama snage bosanskih Srba učestvovale su u kampanji progona sa ciljem da se sa tih područja protera nesrpsko stanovništvo. Hiljade nesrba su deportovane ili prisilno premeštane iz tih opština. Mnogi su ubijeni, a mnogi drugi držani u zatvoreničkim objektima gde su ih fizički i psihički zlostavljali i podvrgavali surovim nečovečnim uslovima. Pored toga, domovi, poslovni objekti i verski objekti nesrba kao i njihova imovina bili su pljačkani, uništavani ili oduzimani.

* Dana 19. novembra 1992. godine general Ratko Mladić, u svojstvu komandanta Glavnog štaba Vojske Republike Srpske, izdao je Direktivu br.4. u kojoj je potvrdio "strateške ciljeve" srpskog naroda u Bih, koje je prethodno proglasio Radovan Karadžić.
1. Državno razgraničenje srpskog naroda od druge dve nacionalne zajednice;
2. Uspostavljanje koridora između Semberije i Krajine;
3. Uspostavljanje koridora u dolini reke Drine, odnosno eliminisanje Drine kao granice između srpskih država;
4. Uspostavljanje granice na rekama Uni i Neretvi;
5. Podela Sarajeva na srpski i muslimanski deo i uspostavljanje efektivne državne vlasti u oba dela;
6. Osiguranje izlaza Republike Srpske na more.

* Od januara do marta 1993. godine, u skladu sa Direktivom br. 4, snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom Ratka Mladića napale su područje Cerske u istočnoj BiH. Hiljade Muslimana pobegle su na teritoriju pod kontrolom Vlade BiH, uključujući i Srebrenicu i Žepu. Posle proglašenja Srebrenice, Žepe, Goražda i Sarajeva za zaštićene zone, koje ne smeju biti cilj oružanih napada, snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom Ratka Mladića počele su da zauzimaju stratešku enklavu Srebrenica i proteruju bosansko-muslimansko stanovništvo koje je tamo izbeglo posle kampanje "etničkog čišćenja" u istočnoj BiH 1992. i 1993. godine.

* Od 26. maja 1995. do 19. juna 1995. snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom Mladića zarobile su i držale kao taoce više od 200 vojnih posmatrača UN i pripadnika mirovnih snaga UN, posle vazdušnih udara NATO protiv snaga bosanskih Srba u BiH, kako bi odvratile dalje vazdušne udare na onim područjima na kojima su držale taoce. Neki taoci su tokom zarobljeništva zlostavljani i na druge načine maltretirani.

* OSMOG marta 1995. Radovan Karadžić, kao vrhovni komandant VRS, izdao je Direktivu br.7 kojom je VRS naloženo da eliminiše muslimanske enklave Srebrenicu i Žepu u sklopu ostvarivanja "strateških ciljeva" od 12. maja 1992. Snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom Ratka Mladića 2. jula 1995. napale su enklavu Srebrenica. Taj napad trajao je do 11. jula 1995. kada su general Ratko Mladić i snage bosanskih Srba ušle u Srebrenicu. Potom su te snage terorisale bosanske Muslimane koji su prisilno premešteni izvan enklave i od kojih su mnogi pobegli krećući se u ogromnoj koloni kroz šumu prema Tuzli. Veći deo te grupe činili su nenaoružani pripadnici vojske i civili.

* Od 12. jula do otprilike 20. jula 1995. hiljade muškaraca bosanskih Muslimana zarobile su snage bosanskih Srba pod komandom i kontrolom Ratka Mladića, ili su se predale tim snagama. Od 13. do 19. jula 1995, po kratkom postupku, pogubljeno je više od 7.000 zarobljenih bosanskih Muslimana na području oko Srebrenice. Ubijanje je nastavljeno i posle toga. Od otprilike 1. avgusta 1995. do otprilike 1. novembra 1995., jedinice VRS pod komandom i kontrolom Ratka Mladića učestvovale su u organizovanim i opsežnim nastojanjima da se prikriju ubistva i pogubljenja bosanskih Muslimana iz Srebrenice tako što su tela ekshumirana iz masovnih grobnica i nanovo zakopavana na posebnim mestima.

* Kao komandant Glavnog štaba, general Mladić je bio najviši starešina VRS, podređen samo Predsedništvu/predsedniku Republike Srpske. Kao takav imao je sveobuhvatnu nadležnost i odgovornost za funkcionisanje VRS. Bio je odgovoran za planiranje i rukovođenje svim operacijama, za nadziranje aktivnosti svih podređenih starešina i jedinica, kako bi osigurao da se njegova naređenja sprovode. Vojnu komandu i kontrolu vršio je preko svog Glavnog štaba koji se sastojao od podređenih pomoćnika i specijalista za ratove.

* Kao komandant Glavnog štaba, Ratko Mladić je konkretno vojno komandovao i kontrolisao regularne snage VRS širom BiH, uključujući 1. krajiški korpus, 2. krajiški korpus, Istočno-bosanski korpus, Drinski korpus, Sarajevsko-romanijski korpus, Hercegovački korpus, 65. zaštitni puk i 10. diverzantski odred.

ZLOSTAVLJANJE
MNOGOBROJNI su primeri kojima haško tužilaštvo nastoji da dokaže krivicu i odgovornost Ratka Mladića. Navešćemo neke primere:
* Nanošenje teških telesnih ili duševnih povreda bosanskim Muslimanima, uključujući mučenje psihičko i fizičko zlostavljanje, seksualno nasilje i premlaćivanje u zarobljeničkim logorima;
* Progoni, istrebljenja, ubistva, deportacija, nečovečna dela, uzimanje talaca, kao i kršenje zakona i običaja ratovanja i zločini protiv čovečnosti počinjeni su u područjima Banjaluke, Bihaća, Ripača, Bijeljine, Bosanske Gradiške, Bosanske Krupe, Bosanskog Novog, Bratunca, Brčkog, Dobojg, Foče, Gackog, Kalinovika, Ključa, Kotor Varoša, Nevesinja, Prijedora, Rogatice, Sanskog Mosta, Srebrenice, Vlasenice, Vogošće i Zvornika.
(Nastavlja se)