Krvavo proleće 1939.

Piše: Pero Simić
PORED Koste Novakovića, Sime Markovića, Vladimira Čopića, Akifa Šeremeta i Jovana Mališića, Tito je 1939. direktno učestvovao i u tragičnim sudbinama Radomira Vujovića, Sime Miljuša, Vilima Horvaja i Janka Jovanovića. Sva četvorica Jugoslovena su, isto kao i petorica njihovih prethodnika, u Moskvi osuđeni na smrt i streljani istog dana, 19. aprila 1939, upravo kada je u glavni grad SSSR-a stigao izveštaj da im je Tito presudio, proglašavajući ih ”frakcijskim i antipartiskim elementima” i isključujući ih iz KPJ. U ”protokolima smrti” ovih nevinih ljudi koji se čuvaju u sedmom fondu Centralnog arhiva Ministarstva bezbednosti Ruske Federacije u Moskvi, zabeleženo je :
”LIHT, FRANC DIMITRIJEVIĆ, jeste VUJOVIĆ RADE, rođen 1895. godine u Požarevcu (Jugoslavija), Srbin. Član od 1919. godine, bio pomoćnik urednika u Kominterni do otkaza 1937. godine. U momentu hapšenja radio u 'Izdavačkoj literaturi' na stranim jezicima i u Saveznom radio-komitetu. Živeo na adresi: Moskovska oblast, Ramensko, Iljinska, ul. Internacionalna br. 10.
Uhapšen 20. novembra 1938. godine. Vojni kolegijum Vrhovnog suda SSSR osudio ga 19. aprila 1939. godine na smrt streljanjem. Presuda izvršena 19. aprila 1939. godine. Rehabilitovan 10. juna 1958. godine.
KUBURIĆ, ILIJA GEORGIJEVIĆ, jeste SIMA MILJUŠ, rođen 1894. godine u selu Lušica-Palanka, srez Sanski Most (Bosna), Srbin. Obrazovanje akademsko (završio Pravni fakultet u Zagrebu), član Socijaldemokratske partije do 1919. godine, od 1919. član KPJ do dana hapšenja. U trenutku hapšenja bio predavač na Lenjinskoj školi i urednik izdavačkog preduzeća “Strani radnik”. Živeo na adresi: Moskva, Gogoljev bulevar br. 14, stan 59.
Uhapšen 19. jula 1938. godine. Vojni kolegijum Vrhovnog suda SSSR osudio ga 19. aprila 1939. godine na smrt streljanjem. Presuda izvršena 19. aprila 1939. godine. Rehabilitovan 10. juna 1958. godine.
BELIĆ MILAN je HORVAJ VILHELM ili ŠVARCMAN STEPAN ANTONOVIĆ, rođen 1901. u Beloj Crkvi, Nemac. Član KP Rumunije od 1922. do 1923. godine, od 1923. do 1938. godine član KPJ. Do hapšenja radio kao kontrolni urednik pri izdavačkom preduzeću ”Strani radnik” u Moskvi. Živeo na adresi: Moskva, Gogoljev bulevar br. 14, stan 49.
Uhapšen 3. novembra 1938. godine. Vojni kolegijum Vrhovnog suda SSSR osudio ga 19. aprila 1939. godine na smrt streljanjem. Presuda izvršena 19. aprila 1939. godine. Rehabilitovan 10. juna 1958. godine.
DRENOVSKI, DUŠAN PAVLOVIĆ, jeste JOVANOVIĆ, JANKO PAVLOVIĆ, ili DASKAL, IVAN IVANOVIĆ, rođen 1901. godine u selu Ravne, srez Bogatić, grad Šabac (Srbija), Srbin. Pedagog, obrazovanje akademsko (završio Visoku pedagošku školu u Beogradu), član KPJ od 1922. godine. U momentu hapšenja bio referent Kominterne. Živeo na adresi: Moskva, ul. Gorkog br. 26, stan 153, hotel ”Luks”.
Uhapšen 3. novembra 1938. godine. Vojni kolegijum Vrhovnog suda SSSR osudio ga 19. aprila 1939. godine na smrt streljanjem. Presuda izvršena 19. aprila 1939. godine. Rehabilitovan 10. juna 1958. godine.”
LIKVIDACIJE najmanje 500 Jugoslovena, koji su pobijeni u Sovjetskom Savezu u vreme dok se on borio da ga Moskva postavi za lidera KPJ, Tito je godinama nazivao ”ozdravljenjem partije”, ali je svoju ulogu u njihovim smaknućima do kraja života pomno skrivao.
O svemu tome sve do Titove smrti ništa nisu znali čak ni njegovi najbliži saradnici!
Naprotiv, oni su sve vreme verovali u ono što im je Tito uporno govorio: da je generalni sekretar CKKPJ postao još 1937, a ne 1940, kada se to stvarno desilo, kada je Titov prijatelj, sovjetski obaveštajac Josip Kopinič, uspeo da iz trke za novog vođu KPJ izbaci Titovog glavnog konkurenta, crnogorskog komunistu Petka Miletića. On je, kako stoji u njegovim ličnim dosijeima i u Centralnom partijskom arhivu i u Centralnom arhivu Ministarstva bezbednosti Ruske Federacije, uhapšen u Moskvi januara 1940.
     Prema podacima Centralnog arhiva ruskog Ministarstva bezbednosti 21. septembra te godine ”osuđen je na 8 godina popravno-radnog logora”, a prema jednom dokumentu Glavnog vojnog tužilaštva u Moskvi, koji je piscu ovih redova stavljen na raspolaganje, Miletić je ”umro 27. januara 1943. za vreme izdržavanja kazne”.
(Nastaviće se)