Strah od velike lože

JAVNI odjeci obnovljenog rada VL Jugoslavija bili su relativno korektni u većini medija u Srbiji, dok su mediji u Hrvatskoj bili podeljeni.

Komentar hrvatskog "masonologa" Ivana Mužića bio je rečit, jer mu je "bilo jasno da se pod jugoslavenskim masonstvom može obnoviti velikosrpsko masonstvo".

Autor iz Hrvatske D. Grakalić je tada dao ocenu stvaranja VL Jugoslavija na nedvosmislen način: "... mnogi izvori potvrđuju da je Jugoslavija nastala kao masonska tvorevina. Valja pretpostaviti, dakle, da bi i masoni, a ne samo Ante Marković, mogli na sebi svojstven način braniti Jugoslaviju... i samo centralizirano širenje slobodnozidarskog jedinstva odviše smrdi na 'Srboslaviju', ili barem Organizaciju jugoslavenskih nacionalista..."

Velika loža Jugoslavija, koja deluje na teritoriji SFRJ, dobila je 10. jula 1990. godine rešenje o upisu u registar građana.

Reaktivirana VL Jugoslavija, stvorena je u trenutku kada su procesi raspadanja države već započeti, a to je bio otežavajući momenat vezan za uspostavljanje međusobnog priznavanja sa drugim velikim ložama u svetu.

Početkom marta 1991. godine u neposrednom razgovoru sa Ernstom Valterom u Vupertalu (Nemačka) otklonjeni su nesporazumi, izazvani "interpretacijom" nekih masona jugoslovenskog porekla, koji nisu razumevali masonske prilike u Jugoslaviji. Ovaj sastanak je rezultirao našim razmimoilaženjem sa jednim od inicijatora i osnivača obnovljene VL Jugoslavija, Zlatkom Lembergerom, zbog njegove težnje da iz Nemačke upravlja radom VL Jugoslavija. Na tom sastanku Ernst Valter je pružio podršku radu VL Jugoslavija i njenom VM u skladu sa njenom konstitucijom i njenom samostalnošću.

Zahvaljujući radu na izgrađivanju složenog unutrašnjeg sistema koji podrazumeva velika voža, kao i Bazičnim principima za međusobno priznavanje velikih loža, UVL Nemačke je maja 1991. godine pisanim dokumentom potvrdila da je formiranje VL Jugoslavija 1990. godine izvedeno u skladu sa svim masonskim principima i da je regularno stvorena velika masonska vlast na teritoriji Jugoslavije, koja samostalno nastavlja rad.

Boravak delegacije VL Jugoslavija u Kaliforniji na konferenciji velikih majstora Severne Amerike februara 1991. iskorišćen je i za susret sa Amerikancima masonima srpskog porekla. Iako je poziv za ovaj susret upućen i slobodnim zidarima hrvatskog porekla, oni su odbili da mu prisustvuju. U regionu južne Kalifornije, u velikom broju tamošnjih loža, ima nekoliko stotina masona srpskog porekla, sa kojima su tada uspostavljeni bliski odnosi.

Iako su većina od njih pripadnici ratne političke emigracije, imali su stalnu komunikaciju sa zemljom i posebno ih je pogađalo povremeno antimasonsko istupanje u Jugoslaviji ljudi bliskih Srpskoj pravoslavnoj crkvi, pogotovo što je većina od njih sve vreme emigrantskog života jedinu vezu sa zemljom imala upravo preko crkve.

U jeku dezintegracionih procesa u Jugoslaviji, koji su se ubrzavali iz dana u dan, s proleća 1991. godine, još više su komplikovali opštu situaciju u zemlji. Masoni iz SAD su i dalje davali snažnu podršku VL Jugoslavija. Početkom juna 1991. godine, jedan broj slobodnih zidara iz VL Jugoslavija je u Pragu, zajedno sa masonima iz tadašnje VL Čehoslovačke, pod okriljem Vrhovnog saveta Južne jurisdikcije škotskog rituala SAD, ušao u škotski ritual (u 32 stepen), čime je stvorena pretpostavka za formiranje VS ŠR Jugoslavije.

Iniciranju jugoslovenskih masona u škotski ritual prisustvovao je i komander Južne jurisdikcije SAD Fred Klajkneht, čime je dat poseban značaj ovom činu. Pri svemu valja znati da je položaj Južne jurisdikcije ŠR SAD u ovom sistemu vrlo sličan položaju UVL Engleske u simboličkim stepenima, odnosno da on predstavlja maticu iz koje su potekli, direktno ili indirektno, svi vrhovni saveti ŠR u svetu.

GodiŠnja skupština VL Jugoslavija održana je 29. juna 1991. godine u Beogradu, nekoliko dana po započinjanju "slovenačkog rata za nezavisnost". Zbog toga ovoj skupštini nisu prisustvovale najavljene delegacije većeg broja evropskih VL, pri čemu je posebno nemasonski delovalo obrazloženje VL Austrije, koja je VL Jugoslavija izjednačila sa "srbo-komunističkom vojnom intervencijom" na Sloveniju i Hrvatsku.

I pored svega, skupštini je prisustvovao veliki majstor UVL Nemačke Ernst Valter, zamenik VM VL AFAM Nemačke Klaus Hornefer, zamenik VM VL Luksemburga Jozef Niles, veliki besednik VO Italije Gustavo Rafi i izaslanik VL Kalifornije Arnold Herman.

Konačno je na toj skupštini saopšten stav UVL Nemačke da je formiranje VL Jugoslavija proteklo u skladu sa svim masonskim pravilima i da je ona od 23. juna 1990. godine samostalna, jedina i nezavisna velika loža na teritoriji SFRJ.

(Nastaviće se)

Copyright by

Zoran D. Nenezić

i „Večernje novosti“