OBJAVLJENA VELIKA PROGNOZA ZA SEVERNU POLOVINU PLANETE: Da li nam stiže jaka i hladna zima?

ANALOGNA prognoza za zimu 2025/2026 pokazuje veliku verovatnoću povratka hladnije zime u delove Evrope, Kanade i Sjedinjenih Amerčkih Država.

Foto: Jovana Švedić

Pod uticajem nekoliko okeanskih i atmosferskih pokretača, globalni meteorološki sistem izgleda da se sprema za povratak hladnije, takozvane staromodne zimske sezone, piše „Severe Weather Europe“.

Analogna prognoza je metoda u kojoj se analizira trenutno stanje globalnog meteorološkog sistema i pronalaze godine u prošlosti sa sličnim uslovima. Posmatranjem kako su se zime u tim godinama razvijale, dobijaju se smernice za buduću sezonu.

Trenutno, kombinacija različitih faktora pokazuje sličnosti sa nekoliko jakih i hladnih zima u prošlosti, prenosi „Severe Weather Europe“.

HLADAN SIGNAL IZ OKEANA

Jedan od ključnih faktora je stanje ENSO regiona Tihog okeana, koji se periodično menja između tople (El Ninjo) i hladne (La Ninja) faze. Najnoviji podaci pokazuju razvoj hladnih anomalija, što ukazuje na formiranje La Ninje, koja bi trebalo da traje do zime. Dugoročne prognoze predviđaju aktivan, mada slab, događaj La Ninja koji će uticati na zimu 2025/2026. godine.

Istorijski gledano, zime La Ninja su često donosile sistem visokog pritiska iznad severnog Pacifika, što skreće polarnu mlaznu struju i donosi hladniji vazduh iznad Kanade i severnog i istočnog dela Sjedinjenih Država.

Analiza slabih zima La Ninja od 1950-ih pokazuje jasan signal hladnijih temperatura u ovim oblastima. Sa više dostupnog hladnog vazduha dolazi do povećanog potencijala za snežne padavine, posebno na severozapadu, srednjem zapadu i severoistoku Sjedinjenih Država, kao i u istočnoj Kanadi.

ATMOSFERSKI OTKUCAJ SRCA

Visoko u stratosferi je još jedan važan faktor - kvazi-dvogodišnja oscilacija (QBO). Ovo je redovno preokretanje pravca vetra iznad ekvatora, koje se menja sa istoka na zapad otprilike svakih 17 meseci, dajući fenomenu nadimak „otkucaj srca atmosfere“. Trenutno se nalazimo u jakoj istočnoj (negativnoj) fazi QBO.

Ova faza je važna jer utiče na stabilnost polarnog vrtloga. Negativni QBO favorizuje slabiji i poremećeniji polarni vrtlog, što je ključni preduslov za prodor hladnog vazduha u niže geografske širine.

KLjUČNA ULOGA POLARNOG VRTLOGA

Polarni vrtlog je velika ciklonska cirkulacija koja dominira atmosferom od jeseni do proleća. Slab i poremećen polarni vrtlog teže zadržava hladan vazduh, koji se zatim lakše „preliva“ iz polarnih regiona u SAD i Evropu. Upravo je to situacija koja favorizuje hladniju i snežniju zimu.

Analiza prošlih zima koje su imale kombinaciju La Ninje i negativnog QBO pokazuje obrazac niskog pritiska iznad Grenlanda i Kanade i visokog pritiska iznad severne Evrope, što obično donosi hladniji vazduh na oba kontinenta.

Istorijski gledano, zime sa La Ninjom imaju 60-75% šanse da proizvedu iznenadni događaj stratosferskog zagrevanja (SSW), što drastično slabi polarni vrtlog. Podaci pokazuju da su 0-30 dana nakon takvog događaja Sjedinjene Države i severna i centralna Evropa obično hladnije od proseka.

JOŠ JEDAN POKAZATELj HLADNOĆE

Prognoza za ovu jesen i zimu pokazuje jedinstvenu kombinaciju hladne La Ninje u tropima i znatno toplijeg severnog Pacifika. Posmatrajući četiri nedavne sezone sa sličnim okeanskim obrascima, pojavljuje se jasan signal.

Tokom tih zima, hladan vazduh iz Kanade se širio duboko u Sjedinjene Države, donoseći iznadprosečne snežne padavine. S druge strane, topliji vazduh je preovladavao nad Evropom tokom ovih uslova, sa potencijalom za sneg uglavnom na višim nadmorskim visinama i na severu.

ŠTA TREBA PRATITI U OKTOBRU

Jedan rani pokazatelj zimske sezone je obim snežnog pokrivača nad Sibirom u oktobru. Nekoliko studija je potvrdilo da povećane snežne padavine u regionu tokom oktobra kasnije u zimu dovode do slabljenja polarnog vrtloga. To se dešava zato što snežni pokrivač jača sibirski maksimum, koji zatim šalje energiju vertikalno u stratosferu i remeti vrtlog.

Analiza zima koje su usledile nakon šest godina najtežeg snežnog pokrivača u Sibiru pokazuje hladniji vazduh nad većim delom severne i istočne polovine Sjedinjenih Država, kao i nad Evropom. Najnovije prognoze ECMWF-a za oktobar 2025. godine ukazuju na izuzetno rano i obimno formiranje snežnog pokrivača, što je još jedan signal u prilog hladnije zime.

Iako je dugoročno prognoziranje složeno i podložno promenama, glavni pokretači – La Ninja, negativni QBO i rani sibirski sneg – trenutno se usklađuju i povećavaju verovatnoću hladnije i snežnije zime 2025/2026. godine na severnoj hemisferi.

(sputnikportal.rs)

BONUS VIDEO - ŠAMPIONI U FOKUSU: Strahinja Trivković diplomata znanja i sporta

Preporučujemo

Društvo

1 16

"STIŽE ZIMA KAKVU NISMO IMALI GODINAMA" Upozorenje Ivana Ristića - Može sve da zaledi, temperatura će ići i do -15

07. 10. 2025. u 20:57

Društvo

0 2

OSEĆA SE U VAZDUHU, STIŽE PROMENA: Vremenska prognoza za utorak, 7. oktobar

07. 10. 2025. u 01:00

Društvo

0 6

SUNCE, SNEG I KIŠA, EVO KADA PRESTAJE KIJAMET: Vremenska prognoza za sredu, 8. oktobar

08. 10. 2025. u 01:00

Društvo

0 4

STIŽU PLjUSKOVI I SNEG: Srbija na udaru vremenskog haosa

06. 10. 2025. u 20:14

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije