ZLOČINCI NA PAPIRU, HEROJI U JAVNOSTI: Savremena Hrvatska ni do danas nije napravila suštinski raskid sa krvnicima iz vremena NDH

SUD koji je osudio Dinka Šakića, osudio je i Hrvatsku".

Foto Arhiva

Ove reči jula 2008. izgovorio je katolički sveštenik Vjakoslav Lasić na zagrebačkom Krematoriju, služeći pomen nekadašnjem zapovedniku ustaškog logora Jasenovac i Stara Gradiška. Šakić, zloglasni komandant najvećih stratišta Srba, Jevreja i Roma, na odru je ležao - u ustaškoj iniformi.

Scena sa Šakićevog ispraćaja u Zagrebu, gde je sahranjen kao osuđenik za ratne zločine tokom Drugog svetskog rata, po mnogo čemu je simbolična jer svedoči o snažnoj proustaškoj energiji u javnom mnjenju nove, evropske Hrvatske.

Da apsurd u ovom slučaju bude veći, ustaški zlikovac uhapšen je pod međunarodnim pritiskom 1999. godine u Argentini, a njegovo suđenje trebalo je da posluži kao voda za pranje prljave prošlosti mlade hrvatske države. Šakić je u njoj, međutim, pokopan u prisustvu lidera političkih stranaka, proustaških udruženja, hrvatskih generala...

Svega koju godinu ranije dao je intervju hrvatskim novinarima u kome je rekao da bi sve što je radio u ratu, da je moguće - ponovio.

Slučaj Dinka Šakića - zeta krvnika Maksa Luburića i saborca Ante Pavelića, koji mu je u emigraciji krstio i decu, po mnogo čemu odslikava odnos današnje Hrvatske, kao i Katoličke crkve, prema izvršiocima genocida u NDH. Uprkos službenoj ogradi države od nedela ovih zlikovaca, u praksi su često predmet obožavanja, javnog odavanja počasti, pa čak i uzdizanja na herojske visine.

Scene koje je oživeo film Predraga Antonijevića "Dara iz Jasenovca" dočarale su samo fragment surovosti ustaškog režima u sprovođenju sistemskog zločina, ali i podsetile na tolerantan odnos hrvatskih vlasti prema kosturima iz državnog ormana. O tome možda i najbolje svedoče gotovo nebrojena upozorenja centra "Simeon Vizental" i njegovog direktora Efraima Zurofa, kojem nije promaklo veličanje fašizma u novovekovnoj Hrvatskoj.

Foto Privatna arhiva

Primera je pregršt. Žena zver Nada Šakić, Dinkova supruga, posle rata uspela je da emigrira u Argentinu i izbegne odgovornost za počinjena dela. Kada su sredinom jula 1998. vlasti SR Jugoslavije zatražile od Argentine njeno izručenje, sa istim zahtevom je požurila i Republika Hrvatska. Županijski sud u Zagrebu je već naredne godine odbacio sve dokaze protiv Šakićeve, proglasio je nevinom i oslobodio krivice. Ona je ostala u Hrvatskoj, gde su se o njoj starali. Živela je u elitnom domu penzionera u Zagrebu i uživala sve privilegije dostojne nacionalnog heroja i zaslužnog građanina. Inače, Interpol je 15. jula 2011. godine na zahtev Srbije raspisao poternicu za Nadom Šakić, osumnjičenom za zločine u ustaškim logorima. Istog dana hrvatski mediji su objavili da je optužena umrla 5. februara 2011. i da je kremirana na Zagrebačkom groblju Mirogoj.

Mnogo je i dokaza da su ustaški zločinci tolerisani i u režimu bivše komunističke Jugoslavije. Zločinac Maks Luburić se do 1969. šetao po Evropi i Južnoj Americi, a poglavnik Pavelić je sve do susreta sa Blagojem Jovovićem 1957. bio uzorni građanin Argentine. Svi oni, za veliki broj građana Hrvatske i danas su patriote za uzor.

Isti status pojedini zločinci imali su i u komunističkoj Hrvatskoj. Kontroverzni kardninal Stepinac, iako osuđen za ratne zločine, sahranjen je u zagrebačkoj katedrali, a još sedamdesetih godina počelo je pravljenje njegovog kulta ličnosti, koji je kulminirao vatikanskim proglašenjem za "blaženog". U katoličkim hramovima, posebno u Zapadnoj Hercegovini i u komunizmu nesmetano su služene mise za pokoj duše mnogim ustaškim zločincima i osvedočenim zlikovcima.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

MIROSLAV FILIPOVIĆ
FRA SOTONA
JEDAN od najsurovijih zločinaca u Drugom svetskom ratu Miroslav Filipović (1915-1946), kojeg u filmu tumači Vuk Kostić, bio je franjevac, ustaša, jedno vreme komandant logora Jasenovac i Stara Gradiška.

Foto Arhiva

Rođen je u Jajcu, a 1938. godine, a zaredio se i ušao u franjevački red u samostanu Petrićevac u Banjaluci, dobivši redovničko ime Tomislav. U jesen 1942, zamenio je mantiju uniformom i postao zapovednik logora Jasenovac. Filipović je odgovoran za masovne zločine nad srpskim stanovništvom, zbog čega je dobio nadimak Fra Sotona. U vreme njegovog komandovanja od samo četiri meseca u Jasenovcu je pobijeno između 20.000 i 30.000 logoraša. Posle rata uhvatili su ga Britanci i izručili jugoslovenskim vlastima. Osuđen je na smrt vešanjem.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

VJEKOSLAV MAKS LUBURIĆ

Foto Arhiva

Nadimak Maks dobio je od svog dugogodišnjeg prijatelja Jure Frančetića prilikom boravka u ustaškom kampu Janka Pusta. Zbog umešanosti u brojne ratne zločine stekao je reputaciju najbrutalnijeg među ustaškim zapovednicima. Strašni su bili njegovi prvi "raporti", kad je preuzimao zatočenike u logor, njegovo urlikanje i kletve, koje je popraćivao šamarima, kundačenjem, mecima iz revolvera ili rezanjem grkljana. Obilazeći logor vrebao je, ne bi li otkrio kakav prekršaj "logorske discipline"; ne bi li opazio da koji zatočenik kunja od slabosti, starosti ili bolesti, te radi toga načas zastaje na radu; ne bi li opazio da koji gladan zatočenik traži kakav otpadak hrane ili ne vrši prema njemu propisani ustaški pozdrav. Odmah bi se na tom licu zacaklile razbojničke oči, a revolver ili nož stupili u akciju. Nemački posmatrači su ga okarakterisali kao "velikog sadistu" i "živčanog bolesnika.
Posle rata komandovao je križarima koji su vodili gerilski rat protiv nove jugoslovenske države, pre nego što je emigrirao u Frankovu Španiju. Luburića je u Karkahenteu u Španiji, ubio agent Udbe Ilija Stanić, ali tek 1969. godine.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

NADA ŠAKIĆ
PATOLOŠKI UBICA
ČUVAR ženskog logora u Jasenovcu Nada Šakić (1926-2011) bila je polusestra Vjekoslava Maksa Luburića. Nada (u filmu je igra Alisa Radaković) se ubrzo pokazala dostojna ustaške zelene uniforme - u ženskom logoru Stara Gradiška, u kom je za svega tri godine ubijeno gotovo 80.000 žena i dece, prema svedočenjima, bila jedan od najvećih zlotvora. Uvek je bila u ustaškoj uniformi sa opasačima, pištoljem i kamom u čizmi, i patološki je uživala u zverskom mučenju i najčešće je ubijala bez ikakvog povoda. Postoje svedočenja preživelih zatvorenica koja opisuju njena klanja logorašica. Posle pokolja bi se malo "utegla", rukom pročešljala kosu i nastavila dalje kao da je prethodno učinila nešto najnormalnije.

Foto Arhiva

Preporučujemo

Društvo

9 13

ŠTA JE ISTORIJA, A ŠTA FIKCIJA U "DARI IZ JASENOVCA": Poznati istoričar otkriva - Kako je zaista radila mašinerija smrti NDH (FOTO)

22. 02. 2021. u 22:22

Kultura

6 9

"NEMOGUĆE JE POJMITI TOLIKO ZLO": Tatjana Kecman za "Novosti" o ulozi zloglasne časne sestre Pulherije u filmu "Dara iz Jasenovca" (FOTO)

22. 02. 2021. u 21:12

Društvo

7 18

TITOVA MANIPULACIJA U IME BRATSTVA I JEDINSTVA: Brozov govor o Jasenovcu krije veliku podvalu srpskom narodu! (VIDEO)

22. 02. 2021. u 16:43

Politika

3 17

PRAVI MENTALITET USTAŠA: Lazanski podsetio na zastrašujući dijalog iz "Dare iz Jasenovca" (VIDEO)

22. 02. 2021. u 16:01

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije