PISAC KOJI VRAĆA RASKOŠ KNJIŽEVNOSTI: Neobična promocija knjige Radovana Belog Markovića na starom mostu na Kolubari

KAO begunac iz očajne čete koja zauzmima poslednji položaj, s desnom u levoj ruci, pun rana i ožiljaka iz bitaka za sopstvenu dušu, opet stojim nasred Belobrodske, dvaput rušene ćuprije.

Foto Arhiva

Stojim, kao nekoć što sam stajao, osim što mlad više nisam, već strošen od vijanja po Nepočin-polju i skrivanja od onih koji kupe književnu veresiju, za šta je odavno zalegla i ortačka kobila, bangava i netimarena, pa pehotno moram preko vode - do svog groba, za koji ne znam da l` će se kopati tamo ili ovamo, kao što još nisam uvardao: da li sam u životu doista mrtvovao, ili sam, u mrtvarluku tobož živeo...

Ovako se književnik Radovan Beli Marković, jedan od najpriznatijih živih srpskih prozaista, obratio preksinoć prisutnima na promociji njegovog novog romana "Stojna Vetrenjača", priređene na neobičnom mestu - nekadašnjem gvozdenom mostu uzane pruge, na reci Kolubari, u njegovim rodnim Ćelijama, kod Lajkovca.

Foto B. Puzović

Rekao je književnik i da je Kolubara, najslavnija srpska reka, čijim se pribrežjem vodila bitka koja je Zemaljsku Srbiju dozvala, odbranila, omeđila i učvrstila, kao što je Nebesku Srbiju, Boj na Kosovu u Večitosti utemeljio.

- Ćelije, selo moje, junim dobom, dok me je detlić s Mijailovog duda budio za školu, činjaše mi se dvesta godina a ne dva kilometra udaljeno od Lajkovca - prisećao se Beli Marković. - Kilometri i godine su se dobom ukararili i razlike na nulu se svele, ali je daljina ostala, pogotovo s kule-motrilje, ponad izvrnutih tepsija u kojima se mogaše poznati: šta će s nama biti do pošljetka... Tako se i slučilo da odlučeni dečarac nikada ne stigne na drugu obalu, ostajući nasred ove ćuprije kao neutvrđeni Lajkovčanin, nedozvani Valjevac i nedomašeni Šumadinac, s gaćama na štapu mešte bele zastave, i gutom Ćelijanstva u samom podgrlcu.

Radnja romana odvija se u piščevom "belom Valjevu", od kraja 19. do tridesetih godina 20. veka. U centru zbivanja je bojar Tadić koji pokušava da izgradi vetrenjaču na Poparskom brdu. U priču su upletene i velike figure srpske kulturne prošlosti - Brana Petronijević, Jovan Cvijić, Milovan Glišić, Stevan Sremac, Laza Lazarević, koji se javljaju kao ličnosti, ili su prisutni likovi iz njihovih dela.

- U srpskoj književnosti ne postoji pisac koji je sistematičnije ispevao dugu i složenu poemu, specifični hvalospev prostoru koji se može označiti kao njegov zavičaj, a to je čitavo kolubarsko područje kom je u svojim delima podigao visoki književni spomenik - rekao je prof dr Radivoje Mikić.

- Radovan Beli Marković još jednom diže dostojanstvo književnosti i hoće da pokaže da je njena uloga u ljudskom životu veoma visoka i važna, bez obzira na to što živimo u dobu koje nam nameće jedan osiroteli duhovni pejzaž, u kojem i svi mi treba da se osetimo kao sirotinja. Svoju književnost i nas iznova hoće da vrati raskoši, obilju i jednoj vrsti duhovnog plemstva.

GOSTI

Uz brojne poklonike dela Radovana Beli Markovića, iz Lajkovca i okoline, promociji su prisustvovali Dragan Lakićević, urednik Srpske književne zadruge koja je objavila roman "Stojna vetrenjača", Vojislav Koštunica, nekadašnji predsednik SR Jugoslavije, Dušan Mihajlović, bivši ministar unutrašnjih poslova i gradonačelnik Valjeva, Darko Tanasković, diplomata i orijentalista, Slobodan Jevtić Pulika, slikar iz Francuske, Miloš Jevtić, novinar Radio Beograda i publicista...

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije