Kultura

NOVO FOTOTIPSKO IZDANJE "RUJANSKOG ČETVOROJEVANĐELJA": Od Šafarikove zbirke, do modernih čitalaca

Nikola Janković

03. 12. 2024. u 12:21

Grad Užice, Narodna biblioteka u ovom gradu i Institut za srpski jezik SANU objavili su novo, reprezentativno fototipsko izdanje u koloru „Rujanskog četvorojevanđelja“, prve knjige štampane tokom 1536 i1537. godine na teritoriji današnje Srbije.

НОВО ФОТОТИПСКО ИЗДАЊЕ РУЈАНСКОГ ЧЕТВОРОЈЕВАНЂЕЉА: Од Шафарикове збирке, до модерних читалаца

Novo izdanje pored originalnog teksta sadrži i stručnu studiju na srpskom i engleskom jeziku, u kojoj su sažeta dosadašnja ali i proširena saznanja o znamenitoj i važnoj knjizi. Do danas, sačuvana su četiri primerka „Rujanskog četvorojevanđelja“. Među postojećim primercima, onaj iz Šafarikove zbirke Narodnog muzeja u Pragu, jedini sadrži ceo tekst. Upravo je ovaj primerak dobio svoje novo, fototipsko izdanje.

Knjigu je priredio Miroslav A. Lazić koji je i autor stručne studije, urednici su Vladan Trijić i Viktor Savić, a prevod studije na engleski uradila je Miljana Protić. Knjigu je štampala firma „Grafičar“ iz Užica.

- „Rujansko četvorojevanđelje“ je i prva knjiga štampana na prostoru današnje Srbije, iako je u vreme njenoga nastanka štampanje ćiriličkih knjiga na starom srpskom književnom jeziku imalo istoriju dužu od četiri decenije… Hronološki posmatrano, rujanski štamparski poduhvat je četvrti po redu u istoriji srpskog ćiriličkog štamparstva nakon Cetinja, Goražda i Venecije, odnosno treći na srpskom etničkom i duhovnom prostoru. U isto vreme, rujanski paleotip se smatra prvim poznatim štampanim izdanjem četvorojevanđelja na srpskoslovenskom jeziku, a prethodilo mu je „Četvorojevanđelje iz Trgovišta“, štampano 1512. godine bugarskom redakcijom staroslovenskog jezika – izdvajamo deo teksta Miroslava A. Lazića iz uvodne reči za novo izdanje - Iz kolofona saznajemo da je „Četvorojevanđelje“ odštampano zaslugom monaha Teodosija, u manastiru Rujnu pri crkvi Svetog Đorđa, 7045. po vizantijskom računanju vremena od postanka sveta. Smatra se da je godina navedena po carigradskoj eri i septembarskom datiranju, prema kojem je godina započinjala 1. septembra, a završavala se 31. avgusta. Shodno tome, „Rujansko četvorojevanđelje“ je štampano između septembra 1536. i avgusta 1537. godine.

Kao autentični spomenik ranog srpskog štamparstva, „Rujansko četvorojevanđelje“ je, između ostalog, sačuvalo saznanja o manastiru Rujnu nadomak Užica, o monahu Teodosiju, o njegovom izdavačkom podvigu i kulturnim prilikama u tom vremenu.

Podsetimo, pvodom obeležavanja 450. godišnjice štampanja „Rujanskoga četvorojevanđelja“, 1987. godine objavljeno je fototipsko izdanje praškog primerka "Četvorojevanđelja" u crno-beloj tehnici.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

DOBRO SMO UPOZNATI SA DOGAĐAJIMA U SRBIJI Medvedev optužio Zapad za organizovanje protesta u drugim zemljama

Politika

0 46

"DOBRO SMO UPOZNATI SA DOGAĐAJIMA U SRBIJI" Medvedev optužio Zapad za organizovanje protesta u drugim zemljama

ZAMENIK predsednika Saveta bezbednosti Rusije i predsednik stranke Jedinstvena Rusija Dmitrij Medvedev optužio je danas zapadne zemlje da organizuju proteste i mešaju se u izborne procese drugih zemalja da bi održale svoju dominaciju.

31. 07. 2025. u 17:01

EKSKLUZIVNI SNIMCI HAPŠENJA ŠIPTARSKOG TERORISTE: Ovako je pao bivši pripadnik OVK u Svilajncu, evo za šta se sumnjiči (VIDEO)

Politika

1 45

EKSKLUZIVNI SNIMCI HAPŠENjA ŠIPTARSKOG TERORISTE: Ovako je pao bivši pripadnik OVK u Svilajncu, evo za šta se sumnjiči (VIDEO)

ŠIPTARSKI terorista i bivši istaknuti pripadnik terorističke OVK Halili Lulzin, uhapšen je danas u Svilajncu, u zajedničkoj akciji Bezbednosno-informativne agencije, Službe za otkrivanje ratnih zločina UKP MUP-a Republike Srbije, a u saradnji sa Tužilaštvom za ratne zločine.

22. 07. 2025. u 20:54