Panorama

NIJE MEDUZA NEGO MUNJA: Fotograf snimio svetlosni fenomen „crveni vilenjak“

Marko Jelić

17. 08. 2020. u 14:53

Ako ste nekada dok traje oluja sa grmljavinom na nebu ugledali objekat koji liči na divovsku crvenu meduzu, niste halucinirali niti ste videli vanzemaljce.

НИЈЕ МЕДУЗА НЕГО МУЊА: Фотограф снимио светлосни феномен „црвени вилењак“

Ovaj svetlosni fenomen zapravo je jedan oblik munje, odnosno električnog pražnjenja koji često ima crvenkastu ili narandžastu boju i otuda dolazi naziv "crveni vilenjak" (engleski red sprite).

Za razliku od običnih munja, "crveni vilenjaci" javljaju se vrlo visoko, između 50 i 90 kilometara iznad grmljavinskih oblaka, i imaju različite oblike i vrste sjaja, navodi Evropska svemirska agencija.

"Crveni vilenjaci" se teško ulove kamerom, jer njihova pojava traje samo nekoliko milisekundi i često se i ne primećuju golim okom, nego samo posebnim kamerama.

Ali fotograf Stiven Humel, koji se specijalizovao za snimanje noćnog neba, uspeo je 2. jula u Teksasu da snimi spektakularnu fotografiju ovog neobičnog svetlosnog fenomena.

Humel je za Biznis Insajder rekao da je ove godine ukupno snimio 70 sati videomaterijala i fotografija i "uhvatio" oko 70 "crvenih vilenjaka", a polovina ih je bila tokom samo jedne oluje.

Fizičar Dejvis Sentman sa Univerziteta Aljaska, koji je umro 2011. godine, svojevremeno je predložio da se taj fenomen nazove "sprite", jer taj naziv "vrlo dobro opisuje njegov izgled".

Neki "crveni vilenjaci", poput onoga koji je Humel fotografisao, imaju oblik meduze i podsećaju na vanzemaljski brod.

Ovakve nebeske meduze mogu biti velike, a ona koju je fotografisao Humel verojatno je bila dugačka oko 50 kilometara.

"Što je oluja snažnija i stvara više munja, veća je verovatnoća pojave crvenih vilenjaka“, rekao je Humel.

View this post on Instagram

A still of the large jellyfish sprite from the other night. I can't get over how amazing this was to see in person. To the eye, the color was much more subtle, but cameras are more sensitive to colors than our eyes in low light levels. Note the transition from red to blue in the bottom tendrils. Ionised nitrogen molecules emit red light in the upper atmosphere, but in the lower atmosphere where the density is greater, their emission spectrum shifts to become more blue.
A post shared by Stephen Hummel (@hummel_stephen) on Jul 3, 2020 at 4:19pm PDT