PRE 83 GODINE, 5. JULA, NEMAČKI OKUPATORI OSNOVALI ZLOGLASNI LOGOR: Na Banjici mučili, u Jajincima ubijali
PRE 83 godine, 5. jula 1941, nemački okupatori su u Beogradu osnovali zloglasni logor na Banjici, najveći na teritoriji okupirane Srbije.
Foto: Vikipedija/ Muѕej istorije Jugoslavije
U ovo mesto užasa, do oktobra 1944, dovedene su desetine hiljada ljudi, uglavnom Srba i Jevreja. Većina logoraša usmrćena je na stratištu u Jajincima.
Prema procenama i dokumentaciji zaplenjenoj prilikom oslobađanja Beograda, u registar logora, do oktobra 1944, upisano je 23.637 zatvorenika, ali mnogobrojni posredni izvori ukazuju da ih je bilo mnogo više od 30.000. Veliki broj osuđenika nije ni uvođen u knjige ovog stravičnog mesta, već su direktno prebacivanu u Jajince gde su streljani.
Foto: Vikipedija/ Muѕej istorije Jugoslavije
Zvanično, Banjički logor je oformljen 5. jula 1941. Formalnu odluku o stvaranju logora doneli su nemački komandant grada i zapovednik Gestapoa u okupiranoj Srbiji, a sproveo ju je tadašnji pomoćnik ministra unutrašnjih poslova Dragomir Jovanović. Za logoraški prostor Nemci su odabrali bivši vojnu zgradu 18. pešadijskog puka na Banjici, a obrazovan je po uzoru na nemačke koncentracione logore. Za upravnika je postavljen Svetozar Vujković, policijski komesar, a prvi zatočenici iz unutrašnjosti Srbije dovedeni su 9. jula. Logor je imao dvojnu nemačko-kvislinšku upravu, ali je bio pod nemačkom komandom.
Foto: Vikipedija/ Muѕej istorije Jugoslavije
Osim toga, ovo zloglasno mesto, imalo je dve sekcije u kojoj je jedna bila u nadležnosti Specijalne policije, dok je drugi deo bio u nadležnosti Gestapoa.
Kako se može naći u istorijskim izvorima, prva zvanična kategorizacija logoraša obavljena je u septembru 1942, kada je uvedena i nova kategorija - pristalice Draže Mihailovića.
U DELU ZGRADE UREĐEN MUZEJ
Po završetku rata, zgrade nekadašnjeg logora su predate na korišćenje JNA. U delu zgrade je 1969. uređen muzej, u kojem je predstavljen surovi sistem okupacije, kao i autentičan izgled logoraških soba broj 3, 25 i 26. Tada je skupština grada Beograda postavila i spomen obeležje ispred zgrade logora. Danas je Muzej Banjičkog logora deo Muzeja grada Beograda.
Foto: Vikipedija/ Muѕej istorije Jugoslavije
Iako je Banjički logor važio kao jedan od najbolje čuvanih i obezbeđenih, za vreme okupacije pet logoraša uspelo je da pobegne. Prvo bekstvo zabeleženo je u januaru 1943, kada je Milka Minić, supruga visokog partijskog sekretara KPJ Miloša Minića, uspela da se izvuče iz logora. Drugo je bilo u oktobru iste godine kada su pobegli kapetan Neško Nedić, rezervni potpukovnik Ilija Orelj, student Nikola Pašić mlađi i još jedan zatvorski čuvar. Bilo je i pokušaja bežanja banjičkih logoraša za vreme izvođenja radova na Dunavu, u Obrenovcu i Pančevu.
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Pročitajte više
"SA LjUBAVLjU": Princ i lepa Grkinja zajedno - uslikani u restoranu (FOTO)
STEFAN Zdravković, poznatiji kao princ od Vranje će uskoro predstaviti Srbiju na Evroviziji u Bazelu. Prvo polufinalno veče je sutra, a mladi pevač veruje da će svojom pesmom "Mila" sledeće godine dovesti prestižno muzičko takmičenje u Srbiju.
12. 05. 2025. u 17:50
POVRATAK VELIKOG MAJKLA DžORDANA: Ponovo u košarci, samo ima drugu ulogu, evo i koju
Majkl Džordan, legenda NBA lige i Čikago Bulsa, postaće od jeseni specijalni saradnik mreže NBC, koja prenosi najjaču košarkašku ligu na svetu.
12. 05. 2025. u 22:00
NAKON ŠPANIJE, NESTANAK STRUJE I U ENGLESKOJ: U Londonu haos, usledila hitna evakuacija (FOTO/VIDEO)
LONDONSKA transportna mreža"Transport za London" suočava se danas sa velikim nestankom struje.
12. 05. 2025. u 16:39
"ŽELIM DESETORO": Naša pevačica čeka dete sa momkom iz Kenije (FOTO)
PEVAČICA Tara Stojanović privukla je pažnju kada je kao tinejdžerka nastupala u "Pinkovim zvezdicama".
12. 05. 2025. u 20:09
UDARA NA ČEŽNjU? "Bezobrazno" idanje Ane Ivanović, dubok dekolte u prvom planu (FOTO)
OVO izdanje Ani nije svojstveno i uobičajeno.
12. 05. 2025. u 09:00
JOVANA O NOVOM DEČKU: "Njegova porodica će me mrzeti! Dve ćerke, pevačica - katastrofa"
PEVAČICA je izrazila zabrinutost zbog pronalaženja novog partnera.
12. 05. 2025. u 10:39
NUKLEARNE SILE BILE NA IVICI RATA, A ONDA JE USLEDIO OBRT: "Ključan je bio poziv jednog čoveka"
U DRAMI koja je privukla pažnju svetske javnosti, američki predsednik Donald Tramp juče je na društvenim mrežama objavio da su Indija i Pakistan, nakon četiri dana žestokih sukoba duž granice, pristali na „potpuni i trenutni prekid vatre“.
11. 05. 2025. u 10:48
PANIKA U UKRAJINI: Da li je ovo znak da Putin sprema novi napad "orešnikom"?
RUSIJA će 12. i 13. maja privremeno zatvoriti vazdušni prostor iznad vojnog poligona i kompleksa za lansiranje raketa Kapustin Jar, prenosi ukrajinski odbrambeni portal Militarnyi 10. maja, navodeći mogućnost testiranja balističke rakete srednjeg dometa.
10. 05. 2025. u 12:06
VANREDNA SITUACIJA, NAPADNUT TAKMIČAR: "Dignuto" 1.300 policajaca, počeli neredi - eho rata na ulicama Bazela (FOTO)
KAKO bi obezbedile sigurnost tokom Evrovizije, u svetlu povećanog rizika od terorističkih akcija, švajcarske vlasti su angažovale više od 1.300 policajaca, uz dodatne snage iz švajcarske vojske, kao i iz susednih zemalja - Nemačke i Francuske.
12. 05. 2025. u 15:25 >> 16:10
Najnovije iz rubrike
SOLUNCI SU NASELJA DIGLI GOLIM RUKAMA: Bačka Topola ne zaboravlja muku i veliki trud dobrovoljaca iz Prvog svetskog rata
PRE nešto više od veka, tik po završetku Velikog rata i agrarne reforme kralja Aleksandra, na teritoriji Bačke Topole, tada malene mađarske varoši na samom severu novoosnovane Kraljevine Jugoslavije, solunski dobrovoljci, mahom sa dinarskog krša, počeli su da formiraju naselja.
12. 05. 2025. u 15:47
GELER MI JE IZVAĐEN, ALI OŽILJAK NOSIM U DUŠI: Velimir Stojanović o danu kada su kasetne bombe NATO sejale smrt u njegovom gradu
ĆERKA i ja smo toga dana bili u sobi, kuća je bila stara, iz turskog doba. Dve kasetne bombe pale su na krov, probile tavan...
11. 05. 2025. u 19:53
"VIKILIKS" ZAČET U MASAKRU U OHAJU : Studente koji su protestovali protiv vijetnamskog rata nemilosrdno streljala Nacionalna garda
MALO je poznato da je čuveni sajt "Vikiliks" u stvari nastao kao posledica državnog zločina bez kazne u SAD, počinjenog pre 55 godina, kada je 4. maja 1970. stroj pripadnika Nacionalne garde Ohaja hladnokrvno ispalio puščani plotun na studente Univerziteta Kent. Četvoro mrtvih i devetoro ranjenih devojaka i mladića epilog je demonstracija protiv rata u Vijetnamu, a kako je saopštila administracije Ričarda Niksona, tadašnjeg predsednika SAD, "morali su da budu ustreljeni jer su prvi gađali vojnike kamenjem".
11. 05. 2025. u 13:46
DA LI SU LEKA ILI SRBIJA BILI META NA BRIONIMA: Reizdanje zabeležaka Aleksandra i Slavke Ranković osvetljava detalje o prisluškivanju Tita
SMENA Aleksandra Leke Rankovića naBrionskom plenumu 1966. godine jedan je od najdramatičnijih političkihlomova u istoriji socijalističke Jugoslavije. Optužen je za navodnoprisluškivanje Josipa Broza i drugih rukovodilaca, da se, zaverenički ipučistički, borio za vlast i mesto Titovog naslednika. Nije mu bilodozvoljeno da se brani. Taj događaj smatra se jednom od istorijskihprekretnica, nedovoljno rasvetljenom do današnjih dana, koja je u velikojmeri odredila tok jugoslovenskog 20. veka.
11. 05. 2025. u 13:38
ARHEOLOZI OD UNIŠTENJA SAČUVALI PRAVO BOGATSTVO: Prezentovani nalazi iz rimske nekropole i naselja u Maloj Kopašnici kod Leskovca
Rimska nekropola i naselje u Maloj Kopašnici je arheološki lokalitet koji je umnogome specifičan i važan onima koji se bave istraživanjima, restauracijom, konzervacijom, muzeološkom obradom i prezentacijom rezultata obimnog i dugotrajnog rada kojim je od uništenja sačuvano kulturno nasleđe iz perioda od kraja 2. do sredine 4. veka.
10. 05. 2025. u 15:20
Komentari (0)