PRIKAZ KARANOVCA U 19. VEKU: U kraljevačkom muzeju predstavljena dvotomna knjiga „Popis stanovništva 1863.“
Na teritoriji Karanovca i okoline, danšnjeg Kraljeva, 1863. godine živelo je ukupno 37.875 stanovnika, od kojih 1.500 upravo u čaršiji Karanovac, pokazuju dvogodišnja istraživanja sabrana u dva toma knjige „Popis stanovništva 1963. godine 1-2“ čiji su autori dr Bojana Miljković Katić, viši naučni saradnik Istorijskog instituta u Beogradu i Nemanja Trifunović, kustos kraljevačkg muzeja.
Narodni muzej Kraljevo
Kako se moglo čuti na predstavljanju ovog izdanja u Narodnom muzeju u Kraljevu, reč je o priređenim istorijskim izvorima prvog reda – popisu ljudstva, nepokretnosti i prihoda iz 1863. za teritoriju Karanovca, Karanovačkiog sreza i sela van njega, značajnim za demografsku, privrednu i društvenu istoriju Srbije u 19. veku.
Narodni muzej Kraljevo
- Za vreme druge vladavine kneza Mihala Obrenovića, 1863. vršila se centralizacija državne uprave i promena poreske politike. Dotadašnje oporezvanje, takozvana glavnica kao glavni porez, menjalo se porezom na imućnost, odnosno na imovinu i prihode. Ministar finansija Kosta Cukić, rođen u Karanovcu, predložio je izmenu zakona o porezu koji je podrazumevao popis stanovništva. Tako je, upravo popis iz 1863. najstarija, kompletno sačuvana evidencija stanovništva u Srbiji sa popisom muškarca, žena, dece i staraca, njihvog imovnog stanja i prihodma od deltnosti kojom su se bavili - kaže istoričar Nemanja Trifunovć, koautor knjige.
G.Šljivić
Prema njegovim rečima, tadašnje seoske opštine činili su centralno i sela koja su mu gravitirala. Opština Lađevačka sa Lađevcima, Obrvom i Cvetkama tada je imala čak 1.700 stanovnika, oko 200 više i od čaršije Karanovacaž. U veća sela spadao je i Lazac koji je pripadao Trnavskom srezu, kao i Opština Kruševička sa selima Ribnica, Gotovac, Kovači i Žiča.
- Verujem da je ovo izdanje važan istorijski izvor za istoričare, zaljubljenike u istoriju i istraživače prilika u Srbiji tog vremena – dodaje Trifunović. - Osim toga, svakoko će biti i od velike pomoći onima koji žele da saznaju više o svom porodičnom poreklu.
DEMOGRAFIJA
- Zanmljivo je kada se pogleda popis iz 1863. za oblast Gokčanice, Brezne i sela studeničkog sreza Orlja glava, Milići i Mlanča. Tada su tu bile nastanjene takozvane porodične zadruge koje su brojale i po 30 članova u okviru jednog domaćinstva – nglašava istoričar Trifunović. - Ta planinska sela, sa rubnih područja današnje teritorije Kraljeva, 162 godine kasnije gotovo su prazna, bukvalno svedena na jednocifren broj domaćinstava.
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Pročitajte više
NEKA JESEN BOLjE ZVUČI UZ AUDIO BM
OKTOBAR je pravo vreme za uživanje u jesenjoj harmoniji zvuka.
11. 10. 2025. u 10:00
JEZIVA ISPOVEST! Vozač Formule priznao: Nožem sam ubio oca!
Najnovije vesti iz sveta sporta su šokantne.
23. 10. 2025. u 16:05
"POČIVAJ U MIRU, ČUVAM TE U SRCU" Tuga u domu Aleksandre Mladenović, slomljena zbog gubitka: "Sačekala si da završim nastup i otišla zauvek"
ALEKSANDRA je ostala bez svoje bake...
23. 10. 2025. u 14:52
ZAŠTO? Vlada naredila - ne spašavajte ih! Uginulo 27 kitova
NISU poznati tačni uzroci ovog žalosnog događaja.
23. 10. 2025. u 21:08
SRBIN BLOKIRAO HRVATSKU GRANICU: Skinuo naočare, pogledao u EES kameru - ljudi nisu verovali šta radi
"DA ISPADNEM lepo kad već ide u sistem!"
23. 10. 2025. u 20:08 >> 20:08
AMERI SE UKOTVILI: Zašto je najveći ratni brod na svetu stigao u Split? Nikada veći nije izgrađen - 4.500 vojnika i 75 aviona
INFORMACIJE o tome koliko vremena će brod boraviti u hrvatskim vodama još uvek nisu poznate.
23. 10. 2025. u 21:43
PUTIN O ISPORUCI "TOMAHAVKA": Ako Ukrajina napadne oružjem dugog dometa, odgovor će biti zapanjujući
AKO Ukrajina pokrene napade oružjem dugog dometa na Rusiju, odgovor će biti zapanjujući, izjavio je danas ruski predsednik Vladimir Putin.
23. 10. 2025. u 17:59
STIŽE ZIMA KAKVA SE VIĐA JEDNOM U STO GODINA? Meteorolozi odgovorili na spekulacije o "zimi veka"
NEMAČKI portali su preplavljeni informacijama o ekstremnoj zimi, ulicama prekrivenim snegom i ekstremnim vremenskim uslovima koji prete zemlji.
23. 10. 2025. u 17:38
SPAVA PORED VC ŠOLjE BEZ POKLOPCA Haos u zatvoru gde je Sarkozi, viču mu: "Osvetićemo Gadafija!" Poseban tretman za bivšeg predsednika
"SVI zatvorenici prave buku, viču, lupaju po zidovima..."
22. 10. 2025. u 15:32
Najnovije iz rubrike
ČOVEK I KONJ KAO JEDNO: Požarevljanin Andrija Sterđević sa 17. godina ostvario dečački san, pa nastavio da niže uspehe
POŽAREVLjANIN Andrija Sterđević (34) vinuo se u sam vrh konjičkog sporta jer je na poslednjim "Ljubičevskim konjičkim igrama", u atraktivnom i izuzetnom zahtevnom ljubičevskom višeboju, trijumfovao na konju Misterija - ponovivši uspeh iz 2019, kada je takođe bio najuspešniji u gađanjima topuzom, strelom i kopljem, te sečom sabljom i u kurirskom jahanju, pa se okitio titulom ljubičevskog viteza.
23. 10. 2025. u 16:35
OČUVANJE PRIRODNOG STANIŠTA PTICA: Akcija u Parku prirode "Rusanda" u Melencima
DRUŠTVO za zaštitu i proučavanje ptica Srbije, u subotu, 25. oktobra, organizuje volontersku akciju čišćenja Parka prirode „Rusanda“ u Melencima od komunalnog otpada. Cilj akcije je očuvanje prirodnog staništa i podizanje svesti građana o značaju zaštite životne sredine.
23. 10. 2025. u 15:48
"PODSTREK DA RADIMO JOŠ BOLJE": U Novom Sadu uručena najznačajnija gradska priznanja (FOTO)
NA svečanosti u Gradskoj kući, gradonačelnik Novog Sada Žarko Mićin i predsednica Skupštine Grada Novog Sada Dina Vučinić uručili su Oktobarsku nagradu i Novembarsku povelju, najviša gradska priznanja ovogodišnjim dobitinicima.
23. 10. 2025. u 15:21
DESPOTOVCU DESETA SEOSKA KUĆA: Sigurni krov nad glavom za Marka i Jovanu
PREDSEDNIK opštine Despotovac dr Zlatko Marjanović jedan je od potpisnika među 4.000 ugovora sa opštinama u Srbiji za dodelu bespovratnih sredstava za kupovinu seoske kuće sa okućnicom.
23. 10. 2025. u 13:49
DAN ZA PORODICU, TRADICIJU I DOBRO RASPOLOŽENJE : „Kupusijada " u Futogu više od gastronomskog događaja
GLAVNI program ovogodišnje „Kupusijade“ u Futogu manifestacije za praznik porodice, tradicije i dobrog raspoloženja, biće održan u subotu, 25.oktobra, uz već tradicionalno kulinarsko takmičenje, brojne izlagače raznih proizvoda iz cele Srbije i bogat kulturno-zabavni program.
23. 10. 2025. u 12:42
Komentari (0)