Srbija

PRIKAZ KARANOVCA U 19. VEKU: U kraljevačkom muzeju predstavljena dvotomna knjiga „Popis stanovništva 1863.“

Goran Ćirović

02. 02. 2025. u 11:51

Na teritoriji Karanovca i okoline, danšnjeg Kraljeva, 1863. godine živelo je ukupno 37.875 stanovnika, od kojih 1.500 upravo u čaršiji Karanovac, pokazuju dvogodišnja istraživanja sabrana u dva toma knjige „Popis stanovništva 1963. godine 1-2“ čiji su autori dr Bojana Miljković Katić, viši naučni saradnik Istorijskog instituta u Beogradu i Nemanja Trifunović, kustos kraljevačkg muzeja.

ПРИКАЗ КАРАНОВЦА У 19. ВЕКУ: У краљевачком музеју представљена двотомна књига „Попис становништва 1863.“

Kako se moglo čuti na predstavljanju ovog izdanja u Narodnom muzeju u Kraljevu, reč je o priređenim istorijskim izvorima prvog reda – popisu ljudstva, nepokretnosti i prihoda iz 1863. za teritoriju Karanovca, Karanovačkiog sreza i sela van njega, značajnim za demografsku, privrednu i društvenu istoriju Srbije u 19. veku.

- Za vreme druge vladavine kneza Mihala Obrenovića, 1863. vršila se centralizacija državne uprave i promena poreske politike. Dotadašnje oporezvanje, takozvana glavnica kao glavni porez, menjalo se porezom na imućnost, odnosno na imovinu i prihode. Ministar finansija Kosta Cukić, rođen u Karanovcu, predložio je izmenu zakona o porezu koji je podrazumevao popis stanovništva. Tako je, upravo popis iz 1863. najstarija, kompletno sačuvana evidencija stanovništva u Srbiji sa popisom muškarca, žena, dece i staraca, njihvog imovnog stanja i prihodma od deltnosti kojom su se bavili - kaže istoričar Nemanja Trifunovć, koautor knjige.

EXTRA BET - KVOTA DO 500 NA JEDNOM MEČU

Prema njegovim rečima, tadašnje seoske opštine činili su centralno i sela koja su mu gravitirala. Opština Lađevačka sa Lađevcima, Obrvom i Cvetkama tada je imala čak 1.700 stanovnika, oko 200 više i od čaršije Karanovacaž. U veća sela spadao je i Lazac koji je pripadao Trnavskom srezu, kao i Opština Kruševička sa selima Ribnica, Gotovac, Kovači i Žiča.

EXTRA BET - KVOTA DO 500 NA JEDNOM MEČU

- Verujem da je ovo izdanje važan istorijski izvor za istoričare, zaljubljenike u istoriju i istraživače prilika u Srbiji tog vremena – dodaje Trifunović. - Osim toga, svakoko će biti i od velike pomoći onima koji žele da saznaju više o svom porodičnom poreklu.

DEMOGRAFIJA

- Zanmljivo je kada se pogleda popis iz 1863. za oblast Gokčanice, Brezne i sela studeničkog sreza Orlja glava, Milići i Mlanča. Tada su tu bile nastanjene takozvane porodične zadruge koje su brojale i po 30 članova u okviru jednog domaćinstva – nglašava istoričar Trifunović. - Ta planinska sela, sa rubnih područja današnje teritorije Kraljeva, 162 godine kasnije gotovo su prazna, bukvalno svedena na jednocifren broj domaćinstava.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

JEDNA OD NAJBLIŽIH TRAMPOVIH SARADNICA ŠOKIRALA: Vanzemaljci postoje, podelićemo istinu sa narodom

Svet

0 13

JEDNA OD NAJBLIŽIH TRAMPOVIH SARADNICA ŠOKIRALA: Vanzemaljci postoje, podelićemo istinu sa narodom

DIREKTORKA nacionalne obaveštajne službe (DNI) Tulsi Gabard rekla je da veruje u postojanje vanzemaljaca, ali je istakla da mora da bude "oprezna" u vezi s onim što iznosi u javnost, budući da ima pristup velikom broju poverljivih informacija.

06. 08. 2025. u 17:35

EKSKLUZIVNI SNIMCI HAPŠENJA ŠIPTARSKOG TERORISTE: Ovako je pao bivši pripadnik OVK u Svilajncu, evo za šta se sumnjiči (VIDEO)

Politika

1 49

EKSKLUZIVNI SNIMCI HAPŠENjA ŠIPTARSKOG TERORISTE: Ovako je pao bivši pripadnik OVK u Svilajncu, evo za šta se sumnjiči (VIDEO)

ŠIPTARSKI terorista i bivši istaknuti pripadnik terorističke OVK Halili Lulzin, uhapšen je danas u Svilajncu, u zajedničkoj akciji Bezbednosno-informativne agencije, Službe za otkrivanje ratnih zločina UKP MUP-a Republike Srbije, a u saradnji sa Tužilaštvom za ratne zločine.

22. 07. 2025. u 20:54