TVRĐAVA IZNAD REKE, PRIČA IZNAD VREMENA: Kalemegdan - Simbol Beograda kroz vekove (FOTO)

U SAMOM srcu Beograda, na mestu gde se Sava uliva u Dunav, uzdiže se Kalemegdan, mesto koje nije samo park, ni samo istorijska tvrđava, već prostor u kome vreme drugačije teče.

Foto: D.Milanović/Zoran Jovanović Mačak

Ovde se vekovi mogu osetiti u mirisu kamena, pogledu sa zidina i šapatima vetra među krošnjama. Kalemegdan je duša Beograda, simbol njegove prošlosti, sadašnjosti i večite borbe za slobodu.

Istorijat Kalemegdana: Tvrđava koja pamti sve

Kalemegdan je jedno od najstarijih stalno naseljenih mesta u ovom delu Evrope. Još u 3. veku p.n.e. Kelti su na ovom uzvišenju podigli naselje Singidun, koje su kasnije Rimljani pretvorili u moćni vojni logor Singidunum. Rimljani su izgradili sistem bedema, kula i puteva, čime je započeta višemilenijumska vojna funkcija ovog prostora.

Vivatbet poklanja FREEBET za Eurobasket
Kladi se na mečeve Evropskog prvenstva i stiže ti 25% keš-beka!

Foto: D. Milovanović

Tokom narednih vekova, tvrđavu su obnavljali i dograđivali Vizantinci, Sloveni, Ugari, Turci i Austrijanci. Zbog svog strateškog položaja, Kalemegdan je bio poprište brojnih opsada, bitaka i promena vlasti. Osmansko carstvo ga je držalo gotovo tri veka, a zatim je prešap u ruke Habzburške monarhije, što se ogleda u arhitekturi: i dan-danas se mogu videti turske kapije, austrijske kasarne i srednjovekovni ostaci zidina.

U 19. veku, kada gubi vojnu funkciju, Kalemegdan postaje park zahvaljujući viziji gradskih vlasti i tadašnjeg urbaniste Emilaijana Josimovića, park je uređen po ugledu na evropske metropole. Danas je zaštićeni spomenik kulture od izuzetnog značaja za Srbiju.

Vivatbet poklanja FREEBET za Eurobasket
Kladi se na mečeve Evropskog prvenstva i stiže ti 25% keš-beka!

Foto: D.Milanović/Zoran Jovanović Mačak

Šetnja kroz Kalemegdan: Između istorije i prirode

Kalemegdan se sastoji iz dva dela: Beogradske tvrđave i Velikog (gornjeg) i Malog (donjeg) parka. Njegove staze su idealne za šetnju, razgledanje, opuštanje, pa čak i razmišljanje. U jednom pogledu imate istorijske zidine, u drugom panoramu dva velika evropska toka.

Gornji grad
Gornji grad je najimpresivniji deo tvrđave, sa očuvanim kapijama (Despotova, Sahat kapija, Zindan kapija), bastionima i zidinama s kojih se pruža spektakularan pogled. Ovde se nalazi i Pobednik, najpoznatija beogradska skulptura, delo Ivana Meštrovića iz 1928. godine, simbol pobede nad Osmanskim i Austrougarskim carstvom.

Pobednik: Simbol Beograda i večne borbe za slobodu

Spomenik Pobednik je podignut 1928. godine, kao obeležje desetogodišnjice proboja Solunskog fronta i pobede Srbije u Prvom svetskom ratu. Autor spomenika je jedan od najznačajnijih vajara sa prostora bivše Jugoslavije - Ivan Meštrović.

Prvobitno je bilo planirano da Pobednik bude postavljen na Terazijama, u samom centru Beograda, kao deo veće fontane. Međutim, zbog tadašnjih moralnih kontroverzi oko nagog muškog tela, odlučeno je da se postavi na Kalemegdanskoj tvrđavi, s pogledom ka ušću Save u Dunav, simbolično okrenut prema zapadu.

Bronzana figura visoka je oko 4,5 metara, dok postolje dostiže visinu od 14 metara. U jednoj ruci drži mač, u drugoj goluba - spoj sile i mira, rata i nade.

Pobednik danas predstavlja jedan od najprepoznatljivijih simbola Beograda i nezaobilaznu tačku svake posete Kalemegdanu.

Foto: Arhiva VN

Donji grad 
Ovaj deo obuhvata najstarije slojeve tvrđave - ovde se nalaze Crkva Ružica i Kapela Svete Petke, oba uklesana u stenu, s bogatim unutrašnjim ikonopisom i legendama. U ovom delu se nalazi i Rimski bunar, dubok 50 metara.

Bogorodičina crkva na Kalemegdanu: Skrivena svetinja u senci tvrđave

Na skrovitom mestu unutar Donjeg grada Kalemegdanske tvrđave, među hladnim zidinama koje čuvaju istoriju Beograda, nalazi se Crkva Presvete Bogorodice, često nazvana i Bogorodičina crkva. Ova svetinja, iako manje poznata od Crkve Ružice ili kapele Svete Petke, ima poseban značaj zbog svoje starine i duhovnog mira koji pruža posetiocima.

Foto: Milena Anđela

Park Kalemegdan 

Park je osmišljen u duhu romantizma, sa širokim šetalištima, skulpturama, fontanama i vidikovcima. Idealno je mesto za opuštanje, piknik ili umetničku inspiraciju. Leti ovde često nastupaju ulični muzičari, dok umetnici izlažu svoja dela duž staza parka.

Foto: D.Milanović/Zoran Jovanović Mačak

Atrakcije koje ne smete propustiti

Smešten u Donjem gradu Kalemegdanske tvrđave, Beogradski zoološki vrt, poznat i kao Vrt dobre nade, jedan je od najstarijih i najposećenijih zooloških vrtova u ovom delu Evrope. Osnovan je 1936. godine, na inicijativu tadašnjeg gradonačelnika Beograda, Vladimira Ilića, i ubrzo je postao omiljena destinacija kako za Beograđane, tako i za turiste.

Vojni muzej na Kalemegdanu: Svedok ratova, čuvar istorije

Smešten u srcu Kalemegdanske tvrđave, između zidina koje su vekovima štitile Beograd, Vojni muzej predstavlja jednu od najvažnijih kulturno-istorijskih institucija Srbije. Ovaj muzej ne čuva samo oružje on čuva priču o borbi naroda kroz vekove, o slobodi, časti i otporu.

Foto: N. Fifić

Institut za zaštitu spomenika kulture na Kalemegdanu unutar kompleksa Gornjeg grada, nalazi se i jedna od ključnih institucija za očuvanje kulturnog nasleđa Srbije - Institut za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Osnovan 1966. godine, Institut ima zadatak da istražuje, dokumentuje, štiti i obnavlja nepokretna kulturna dobra na teritoriji grada. To obuhvata sve – od tvrđava i crkava, do spomenika, arheoloških nalazišta i stare arhitekture.

Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“ Srce beogradske likovne scene

U zelenilu Velikog Kalemegdanskog parka, okružen stablima, cvećem i šetalištima, nalazi se jedna od najlepših zgrada posvećenih umetnosti u Beogradu Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“. Ova zgrada je više od galerije - to je simbol umetničkog duha Beograda i mesto gde se decenijama susreću prošlost, sadašnjost i budućnost srpske likovne scene.

Foto: Zavod za zaštitu spomenika

Kalemegdan danas: Živi spomenik grada

Danas je Kalemegdan više od istorijskog mesta, to je živa pozornica Beograda. Tokom cele godine na tvrđavi se održavaju koncerti, performansi, filmske večeri, festivali vina i hrane, likovne kolonije i mnoge druge manifestacije.

Kalemegdan je i mesto okupljanja od zaljubljenih parova do fotografa, penzionera, turista, trkača i uličnih umetnika. Ovde ljudi dolaze da se odmore, ali i da se povežu sa sobom, sa prošlošću i sa gradom.

Foto: D.Milanović/Zoran Jovanović Mačak

Ako želite da osetite dušu Beograda, dođite na Kalemegdan. Prošetajte među zidinama koje su videle sve i ostanite dovoljno dugo da čujete šta imaju da vam kažu.

Foto: Novosti

Preporučujemo

Beograd

0 6

ZGRADA NARODNE SKUPŠTINE Veličanstveno zdanje sa velikim istorijskim značajem - Na ponos nacije i pokoljenja (FOTO)

26. 02. 2025. u 17:00

Beograd

0 1

ČUVA DUH STAROG BEOGRADA: Skadarlija sa kaldrmisanim ulicama i tradicionalnim kafanama - Boemska četvrt u srcu prestonice

30. 12. 2024. u 19:00

Beograd

1 3

PALATA ALBANIJA: Najstariji neboder u Beogradu - simbol moderne arhitekture (FOTO/VIDEO)

25. 03. 2025. u 16:00

Beograd

0 11

MUZEJ SAVREMENE UMETNOSTI: Srpska i jugoslovenska moderna umetnost i dela savremenih umetnika na jednom mestu (FOTO)

18. 04. 2025. u 13:10

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije