Beogradski bluz u San Francisku

SLAVU srpske tamburice proneo je širom Amerike ponajviše profesor Milan Opačić. Bio je virtuoz na tamburici, kompozitor, majstor za izradu muzičkih instrumenata, istoričar muzike, predavač na Kolumbija univerzitetu. Rođen 1928. godine u Geri. Pohađao je koledž Kolumbija u Čikagu i istovremeno svirao, ali i izrađivao tambure. Bio je umetnički rukovodilac orkestra Drina tamburica i kompozitor. Autor je 23 albuma tamburaške muzike. Nastupao na TV stanicama Ej-Bi-Si, Es-Bi-Es, En-Bi-Si i drugim. Pod uticajem Opačića sjajni gitarista Čet Etkins snimio je obradu "Marša na Drinu" za tamburicu. Kasnije su obradu te pesme snimili čuveni "Šedouzi" i brazilska hevi-metal grupa "Soulflaj".

Opačić je bio pobednik mnogih muzičkih takmičenja u Nešvilu, Njujorku, Čikagu i Vašingtonu. Autor je knjige Tamburitza America. Dobitnik je Amerike nacionalne nagrade za očuvanje kulturnog nasleđa 2004. godine. Uveo je srpsku tamburicu u Nešvilski muzej, zatim na Univerzitet za etnologiju države Indijana i na Univerzitet u Pitsburgu. Čuveni muzej "Smitsonijan" u Vašingtonu uvrstio je tamburicu Milana Opačića u svoju izložbu koja je obišla SAD, svedoči urednica srpskog časopisa iz Tusona Meri Niklanović.

MILAN Opačić je preminuo 2013. godine u Šerervilu, Indijana. Njegovim muzički stazama u SAD krenuli su docnije i Miki Aranđelović iz Klivlenda, Violeta Panajotović Bundalo i njen orkestar iz Milvokija, kao i Moma Nikolić, primaš iz Vojvodine.

Miki Aranđelović je rođena kao Mildred Trivanović u porodici u kojoj je bilo devetoro dece. Od oca Ranka je naučila da svira tamburicu. Godine 1960. formirala je orkestar "Sestre Trivanović". Nastupala je na radiju i televiziji i snimila dva albuma. Preselila se 1970. u Čikago, gde je osnovala Dečji tamburaški orkestar. Učestvovala je sa crkvenim horom i "Kolom srpskih sestara" na sakupljanju novca za rekonstrukciju Manastira Sv. Save.

Nastupala je na Ohio State Fair festivalu kao predstavnik Jugoslavije tokom 1974. godine. Miki je snimila desetak albuma i video-film. Devedesetih godina je osnovala novi "Šareni orkestar" u Ohaju. Učestvovala je u dokumentarnom filmu The Children of Lazo's Grove u produkciji Marije i Andreja Simić. Snimila je sa muškim horom dva ce-da o Kosmetu. Organizovala Festival tamburaških orkestara i tamburaša u Klivlendu u kome danas živi - kaže njen poznanik Mirko Dragić iz Ohaja.

MOMA Nikolić je postao Amerikanac kada se iz Novog Sada doselio 1988. godine u Los Anđelos. Završio je srednju muzičku školu 1970. godine, svirao bas i pevao u pop sastavu "Crne lale".

Bio je član Tamburaškog orkestra RTV Novi Sad davne 1975. godine i svirao u je u ansamblu "Osam tamburaša Janike Balaža". Moma Nikolić je jedini muzičar iz Vojvodine koji je nastupao kao internacionalni gost u američkom studiju "Volta Diznija". Svirao je Leonardu Dikapriju, Karlu Maldenu, Tomu Henksu, Milanu Paniću, guvernerima i senatorima iz Kalifornije. Sarađivao je sa Radetom Šerbedžijom. Radio je muziku za film "Optimist". Autor je memoara "Beše nekad osam tamburaša". I što je najvažnije, ovaj virtuoz na žici dobitnik je nagrade "Kuće slavnih" za negovanje kulturne tradicije, očuvanje i prezentovanje tambure, muzike i pesme svih naroda i narodnosti sa područja Srbije.

MUZIČKU tradiciju nastavila je i nova generacija doseljenika, koja je takođe uspela da nađe svoje mesto na američkoj sceni. Grad San Francisko je u proleće 2008. proglasio Dan Larija Vučkovića, najvećeg džez muzičara Kalifornije, koji je napunio 70 godina. Lari je rođen u Kotoru, ali već pet decenija svira u Americi sa svojim orkestrom. Vučković se daleke 1951. godine doselio u Ameriku.

- Moj otac Milutin potiče sa Žabljaka, ali je rođen u Kruševcu, a majka u Mostaru. Otac je 1910. godine otišao u Ameriku i u San Francisku radio kao kelner u mnogim ekskluzivnim restoranima. U Velikom ratu bio je dobrovoljac, a u Drugom svetskom ratu proglašen je narodnim neprijateljem i posle dvoipogodišnje robije nekako je uspeo da obnovi svoj američki pasoš i uz pomoć prijatelja mi smo se 1951. godine obreli u San Francisku. Muzika je oduvek bila aktuelna u našoj kući, majka je svirala klavir, a brat i ja smo počeli školovanje na odseku za klasiku, ali kada sam kao dete prvi put čuo džez na radio-programu Glas Amerike, do ušiju sam se zaljubio u ovu vrstu muzike i ostao joj veran. Dakle, još u Kotoru sam znao da ću biti džez muzičar, a u Ameriku sam stigao u zlatnim godinama džeza, kada su na sceni dominirali Djuk Elington i drugi velikani - ispričao je jednom prilikom Lari beogradskim novinarima.

NjEGOVI albumi Street Scene i Blue Balkan bili su mesecima na top-listama među deset najslušanijih u SAD. Urađeni su u slovenskom maniru, sa primesama ruske i srpske muzike, koju Vučković izvodi na klaviru. Savršeno aranžirane melodije "O, javore", "Jadranske noć", "Beogradski bluz" ili "Srpska samba" preteča su danas u svetu muzike popularnog etno-džeza.

Urednici časopisa Guitar player 1997. godine svrstali su profesora gitare Miroslava Tadića među trideset najboljih, najradikalnijih i individualnih svetskih gitarista. Tadić je svoje formalno obrazovanje završio u SAD, posle studija u Italiji i rodnoj Jugoslaviji. Izvodio je i snimao širok spektar muzičkih stilova, rangiranih od barokne muzike, preko klasičnog perioda, do bluza, džeza i roka. Nastupao je i snimao ploče sa velikanima svetske muzičke scene, pored ostalih sa Terijem Rajlijem, Plasidom Domingom, Dušanom Bogdanovićem, Marijom Žoao, Džekom Brusom iz grupe "Krim", bubnjarom Markom Nuzifom i naravno, sa Vlatkom Stefanovskim. Rado je slušan u Evropi, Japanu i Americi.

NOSTALGIČNIH zvukova rodnog kraja ne odriče se ni džez gitarista Rale Mićić, koji je u Vašingtonu 2007. godine promovisao svoj album pod nazivom Serbia. Mićić je džez zavoleo u Beogradu, gde je rođen 1976, ali je posle dobijene stipendije 2001. godine diplomirao džez kompoziciju na čuvenom bostonskom koledžu Berkli. Posle prvog objavljenog albuma Bridges, kvartetu Raleta Mićića, pored saksofoniste Boba Rejnoldsa, basiste Šona Konlija i bubnjara Gregorija Hačinsona, pridružio se i Tom Herel, muzičar nominovan za Gremija, koga neki kritičari nazivaju "prvim trubačem svoje generacije". Rezultat njihove saradnje bio je kompakt disk Serbia, koji otvara solo numera "Dimitrijo, sine Mitre".

"KARALAMA KOLO" USRED ČIKAGA

Roko Abramović je rođen davne 1909. godine u Juti, ali se školovao u Dalmaciji. Doselio se sa Brača u Čikago 1927. godine i postao estradna zvezda. Svirao je tamburicu u orkestru "Seljačka stranka", u bandi braće Rotković i braće Kapugi. Bio je član "Javor orkestra" i postao je primaš u orkestru Dejva Zupkovića. Šezdesetih godina sa Nikolom Skertićem formirao orkestar "Veseljaci" u kome su svirali i Rej Janković i Buki Bukvić. Kao penzioner osnovao je dva omladinska tamburaška orkestra Chicago Juniors i Sacred Heart of South Juniors. Bio je sakupljač i aranžer 78 starih pesama i igara, od kojih su poznate "Čudo jada" i "Karalama kolo". Zbog svoje virtuoznosti dobio je nadimak "Mister Brač iz Čikaga", grada u kome je sahranjen.