Osvajanje najmlađeg kontinenta

SRPSKI doseljnici počeli su da osvajaju peti kontinent krajem 19. i početkom 20. veka. Nikola Marić iz Trebinja, zajedno s rođakom Tomom Marićem, 1909. ugledaće prvi put obrise Sidneja. U godinama koje su dolazile, ovaj Hercegovac, rođen 1888, postaće najugledniji Srbin među Australijancima.

Po izbijanju Velikog rata 1914. godine, Nikola Marić postaje dobrovoljac u australijskoj vojsci. Boreći se na strani saveznika, bio je ranjen u Francuskoj. Posle rata je odlikovan, i dobija besplatnu zemlju na kojoj je gajio vinovu lozu. U vreme velike svetske krize 1929. godine postaje prvi generalni konzul Kraljevine Jugoslavije u Frimantlu kod Perta. Ovim priznanjem dičio se punih petnaest godina. S grupom Srba podigao je Crkvenoškolsku opštinu u Pertu na dan Svetog Save 1951. godine. Neposredno posle toga je preminuo.

Australijanci su Nikoli Mariću u znak zahvalnosti podigli spomenik, voštanu figuru u Nacionalnom muzeju, koja je nosila naziv "Srbin". Uklonjena je kada se Australija početkom devedesetih godina prošlog veka opredelila za antisrpsku politiku.

ŠEST decenija kasnije, Nikolinim stopama krenula je Srpkinja čije je ime po rođenju Zorica Jevrić. Rođena je u porodici Srba iz Adelaida. Otac Radovan Jevrić se uselio u Australiju 1949, a majka Natalija 1951. godine. Školovala se u Adelaidu. Diplomirala je umetnost na Flinders University of South Australia.

Zorica se udala za poznatog australijskog diplomatu Džona Mekartija i postala gospođa Mekarti. Radila je u Ministarstvu spoljnih poslova Australije od 1974. godine. Služila je kao treći sekretar Ambasade Australije u Italiji (1974-'75) i u Port Moresbi. Bila je član Australijske delegacije u UN 1981. godine i savetnik asutralijske ambasade u Vašingtonu od 1991. do 1995. godine.

Diplomata Zorica Mekarti je u australijskoj prestonici Kanberi ušla u političku elitu. Bila je član Vlade Australije, Ministarstva za spoljnu politiku i član Direkcije ministarstva za jugoistok, zadužena za Papua Novu Gvineju, Indoneziju, južni Pacifik, Japan i Evropu (2002). Kao ambasador, zastupala je Australiju u Južnoj Koreji od 1998. do 2001. godine, a potom u Avganistanu i Pakistanu od 2004. do 2009. godine. Karijeru je završila u Španiji. Gospođa Zorica Mekarti penzionisala se 2015. godine i živi u Kanberi.

POLITIČKU poziciju prema Kanberi, Vladi Australije i parlamentu poslednjih godina gradi i Nikola Nik Lalić, bivši električar iz Ferfilda kod Sidneja. Lalić je potomak Srba iz Skradina u Dalmaciji koji su, zbog ustaškog pokolja, izbegli preko Egipata u Australiju. Rođen je u izbegličkom logoru u Egiptu 1945. godine.

Na petom kontinentu ogroman broj srpskih porodica iz Dalmacije bio je smešten u logorima Bonegila i Urankuinti. Među njima je bila i porodica Lalić. Početkom 1948. godine prelaze u Boniring, predgrađe Sindeja, gde su živeli od uzgoja paradajza i krastavaca. Kada se otac zaposlio u Ministarstvu privrede, omogućio je sinu da se školuje. Nikola Lalić je završio srednju eletrotehničku školu i zaposlio se u fabrici kao električar. Bavio se aktivno atletikom.

Politikom je Nikola, koji je u međuvremenu postao Nik, počeo da se bavi 1969. godine, kada se učlanio u Radničku partiju. Postao je poslanički kandidat za Hamton, a ubrzo i delegat u opštini Kabramata.

Nik Lalić je u tri navrata pobeđivao na lokalnim izborima za gradonačelnika Ferfilda, koji je vodio od 2001. do 2011. godine. Istovremeno je biran ispred Radničke partije i za člana parlamenta države Novi Južni Vels (2012).

Lalić je stalno unapređivao život u Ferfildu i uspeo da ovu perifernu opštinu razvije i njen standard podigne i izjednači s gradom Sidnejom. Unapredio je gradski život i, posebno, organizaciju srpske kolonije u ovoj sidnejskoj opštini.

JEDAN Srbin sa ostrva Tasmanija u Asutraliji uspeo je da postane poslanik u parlamentu u Kanberi. Njegovo australijsko ime je Endrju Nikolić, mada je rođen u Srbiji 1961. godine kao Aleksandar.

Još kao dečak Nikolić se doselio sa roditeljima na Zeleni kontinent. Sa 19 godina pristupio je u Vojsku Australije. Završio je Komandno-štabnu školu, Vojni koledž na Filipinima, Ratni koledž u SAD, Mirovni kurs UN i australijski Institut za direktore kompanija. Bio je vojni predavač na Univerzitetu Adelaid, u Kraljevskom vojnom koledžu i Padobranskoj školi.

Kao specijalac australijske vojske, Endrju Nikolić je postao 2001. godine i komandant tajne i specijalne jedinice "Crvene beretke". Služio je u misijama Ujedinjenih nacija u Izraelu, Siriji, Južnom Libanu i Iraku (2005).

U prestonicu Kanberu je stigao kao predstavnik Liberalne stranke i kao prvi sekretar u Ministarstvu odbrane Australije. Na toj funkciji je bio od 2008. do 2011. godine. U međuvremenu se i dalje školovao i stekao dve fakultetske diplome iz društvenih nauka i umetnosti i tri magistrature iz menadžmenta, međunarodnih odnosa i strateških studija.

U PARLAMENTU Australije, kao poslanik, naš čovek Endrju Nikolić se zalagao za jačanje bezbednosti na petom kontinentu, za razvoj sistema odbrane i oružanih snaga, a posebno za očuvanje multikulturalizma koji je počeo da zamire. Tokom 2014. godine Endrju Nikolić je kao poslanik i član srpske kolonije u više navrata otvarao diskusiju o pomoći srpskom narodu posle katastrofalnih poplava u Srbiji i Bosni i Hercegovini.

Za svoj profesionalni i politički rad Nikolić je u Australiji dobio ukupno dvanaest odličja, među kojima su četiri medalje - Ujedinjenih nacija, Australije, Ujedinjenog Kraljevstva i kraljice Elizabete.

PROFESOR Aleksandar Dimitrić je počasni predsednik Rukometnog saveza Australije. Dobitnik je nagrade za životno delo od države Australije, jer je na peti kontinent doneo i stvorio rukometni sport. Rođen je 1929. godine u Banjaluci, gde je igrao za RK Borac, a potom preko Beograda i Pariza kao reprezentativac Jugoslavije je stigao 1964. godine u Australiju. Radio je kao inženjer saobraćaja u Ministarstvu saobraćaja. Predavao je rukomet u školama i fakultetima. Ubedio je Ministarstvo prosvete i Ministarstvo sporta da 1986. formiraju prvu ligu i Rukometni savez. Osnovao je i Rukometni savez Okeanije sa Novim Zelandom i Vanuatom. Ovaj Srbin je bio na čelu australijske rukometne reprezentacije koja je prvi put učestvovala na Olimpijadi, koja je, inače, održana u Sidneju 2000. godine.