Na svadbi i car

DOK je vladala kneginja Milica i kasnije knez Stefan Lazarević, pojedine velmože su nastojale da nametnu drukčija razmišljanja o odnosima sa Turcima i Mađarima, a kasnije su tražile način da preuzmu celokupnu vlast u Srbiji. Kolovođe su bili vojvoda rudnički Nikola Zojić i vojvoda toplički Novak Belocrkvić, a kasnije su im se pridružili Obrad Dragojlalić i drugi.
Oni su išli toliko daleko da su nudili Turcima i Mađarima svoje vazalstvo i davanje još većih dacija nego što je tražio Bajazit. Međutim, on ih je prezreo i odlučio da svoje odnose sa pobeđenom Srbijom uredi sa Lazarevim naslednicima.

Gušenje bune

PoČetkom 1398. oni su ocenili da je pogodno vreme i tada su optužili Stefana kod Bajazita da je kriv za turske neuspehe u Bosni, a onda su organizovali oružanu pobunu, koja je trebalo da počne u rudničkom kraju, pod neposrednim rukovodstvom Nikole Zojića. Međutim, vojvoda Mihailo je o tome obavestio kneza Stefana, koji je odmah počeo pripreme za gušenje bune. Ne znajući da je zavera otkrivena, Novak Belocrkvić je baš tih dana došao na dvor u Kruševac, gde je odmah uhapšen, posle sprovedenog postupka osuđen i pogubljen.
U to vreme je Nikola Zojić već okupljao svoje pristalice sa prostora između Ostrvice i Rudnika, ali su brzom intervencijom kneževe vojske pod komandom Radiča Postupovića, zaverenici iznenađeni i razbijeni. Videvši da je sve propalo, vojvoda Zojić se sa preostalim pobunjenicima i svojom porodicom zatvorio u tvrdi i nepristupačni Ostrvički grad, koji je za tu priliku bio dobro snabdeven hranom, vodom i drugim potrepštinama. Da bi se izbeglo dalje prolivanje bratske krvi, na scenu je stupila kneginja Milica, tada Jevgenija, koja je sa Vidosavom, suprugom Nikole Zojića, bila u srodstvu. Ona je iz manastira došla u Ostrvicu i postigla sporazum da se Nikola sa pobunjenicima preda, odrekne svetovne vlasti i zakaluđeri, a žena Vidosava sa četiri kćeri nastavi da živi na jednom delu njegovog poseda. Pod uticajem kneginje Milice, nisu strogo kažnjeni ni ostali pobunjenici, već su uglavnom smenjivani sa položaja i posedi su im oduzimani. Život potomaka Lazarevih i Miličinih kćerki Mare Branković i Jelene Balšić, čine istoriju srpskih, pa i jugoslovenskih i evropskih zemalja u srednjem veku.
Tako je Jelena Balšić imala unuku istog imena (kćer zetskog gospodara Balše Trećeg), udatu za čuvenog hercega od Svetog Save - Stevana Vukčića Kosaču. on je bio primer srednjovekovnog velikaša - moćan i osion, prgav, prevrtljiv, večno žedan moći i žena. Potpisivao se: “Milostju Božjom mi gospodin Stjepan, herceg od Svetog Save, gospodar humski, primorski, veliki vojvoda rusaga bosanskoga, knez drinski...”
Kćerka Stevana i Jelene - Katarina, udova bosanskog bana Stjepana Tomaša, umrla je u Rimu 1478. godine, gde je bila izbegla, nikad ne zaboravivši svoju decu Sigismunda i Katarinu.
Turci su ih kao male zarobili prilikom pada Bosne i odveli ih u Tursku, gde su ih poturčili. Od dva sina Stevana Vukčića Kosače i Jelene Balšić - Vladislava i Vlatka, ostalo je potomstvo, koje je živelo u Veneciji sa titulom vojvoda od Svetog Save i može se pratiti po muškoj liniji sve do početka 17. veka.
mnogo je brojnije i raširenije potomstvo Jelenine sestre Mare, udate za Vuka Brankovića.
Njihov sin Đurađ je sa svojom ženom Jerinom imao petoro dece i deset poznatih unuka.

Veze po Evropi

Tako se Marija, unuka despota Đurđa i kći despota Stefana slepog, udala u čuvenu italijansku porodicu Paleolog Manferato, koja je vodila direktno poreklo od vizantijskih careva Paleologa. Njen muž se zvao Bonifacije Treći, markiz od Monferata. Brak je sklopljen jula 1485. posredstvom i direktnim angažovanjem nemačkog cara Fridriha Trećeg, koji je prisustvovao venčanju.
Sinovi iz braka Marije i Bonifacija Trećeg, Giljermo Deveti i Đinđorđo Sebastijan bili su poslednji legitimni muški članovi porodice Paleolog Monferati. Đinđorđo je, doduše, ostavio vanbračno muško potomstvo, koje postoji i danas, ali nasleđe Monferata je u dramatičnoj borbi za zaostavštinu prešlo na Marijinu unuku Margaretu i njenog muža Frederika Drugog Gonzaga, a preko njih na još znamenitiju porodicu vojvoda od Mantove. Oni su bili poznati kao mecene slikara, pisaca i naučnika, a na njihovom dvoru su boravila slavna imena renesanse.

FRANC OD HREBELJANOVIĆA
Porodica Mantova je bila u bliskom srodstvu sa najpoznatijim kućama u Evropi, kao što su Loren, Hever, Habzburg i druge. Po toj liniji je i car Franc I (umro 1765), oženjen austrijskom caricom Marijom Terezijom Habzburg, potomak u 11. kolenu Vuka Brankovića i Mare Lazarević. Po istoj liniji, austrijski prestolonaslednik Franc Ferdinand (na slici), ubijen 1914. u sarajevskom atentatu, bio je potomak, u 17. kolenu, kneza Lazara i kneginje Milice Hrebeljanović.

SEOBE
SRBI iseljeni u okolinu Carigrada u prvoj polovini 16. veka, imali su zadatak da čuvaju i održavaju gradski vodovod, a u jugozapadnoj mahali su raščišćavali ruševine i obnavljali porušene objekte.
Dugo su čuvali uspomenu na svoj Beograd, dajući njegova imena - selo Beograd, Beogradska šuma, Beogradska kapija i drugo.
(Nastaviće se)