Dete iz kopriva

 ISELJAVANJE Nikšića teklo je preko Bosne, Severne Dalmacije, Like i Banije, čak do Slovenačkih alpa. Mnogo njih se zadržalo na tromeđi tri zemlje, koja je tada bila u sastavu Turskog carstva. Na bosanskoj strani je manastir Hrmanj, koji je jedno vreme bio vladičanska rezidencija. Među kaluđerima manastira bio je i jedan Nikšić.
Za cele grupe rodova na Tromeđi, sa slavom Sveti Luka, očuvalo se predanje da su “nekako jedno pa se razrodilo”. Na Bosanskom Grahovu ima Bilbina dolina, u kojoj su naseljeni Bilbije sa očuvanim predanjem da su od Nikše.
Odatle su se raseljavali po svoj Bosanskoj krajini. Vrlo su borbeni. Mnogo ih je u prvim redovima u svim ustaničkim pokretima, u politici i privredi. Iz njihovog roda je bilo više istaknutih vođa u Krajiškom ustanku (1875-1878). I majka Gavrila Principa je iz tog borbenog roda. Sa Bilbijama su jedno i Blagojevići na Zmijanju pod Kočića glavicom.
Na Banjanima u staroj Hercegovini, živi bratstvo Koprivice sa slavom Svetog Nikole. Odatle, od svoje bratstvene matice, raseljavali su se po Bosni i Šumadiji. Izraziti su Dinarci, rasno krepak i lep soj ljudi, a sinovi njihovih odiva, udatih u druge rodove, ističu se na sve načine. Po bratstvenom predanju, njihovog pretka rodila je ljuba Miloša Obilića Jela, kćer kosovskog cara Lazara!
Pop Stjepo Trifković, dok je službovao u Blažuju kod Sarajeva, našao je kod Koprivica iznad Sarajevskog polja staru rukopisnu knjigu u kojoj je opisana svađa sestara, Obilićeve i Brankovićeve ljube:
“Posle Kosovske bitke, kad je Miloš poginuo, njegovu ženu Jelu zarobi ban Sandalj iz Ključa u Gacku i uzme je sebi za ženu. Ubrzo počne da je tuče i zlostavlja, ljubomoran na Miloša, a Jela pod takvim pritiskom jednom reče banu da zaista više voli Miloša mrtva nego njega živa. Potom umakne iz dvora i krene u Banjane, gde usput rodi muško dete, zavije ga u svoju haljinu i ostavi u koprivama. Naiđe tu na čobane i zamoli ih da dete uzmu i sačuvaju ga, jer će im valjati.
Čobani uzmu dete i predaju ga ženi u selu Banjanima, koja se tih dana porodila, ali joj je dete umrlo, da ga odhrani i vaspita. Kad je dete odraslo nazovu ga Koprivica, po koprivi u kojoj je nađen, jer mu pravog prezimena nisu znali.
Danas je ta porodica umnožena, a po kazivanju starih Koprivica, uvek je među njima bilo ljudi koji znaju da čitaju i pišu. Zato je do danas sačuvano mnogo starih, rukom pisanih knjiga. Takvo je “Skazanije žitija kneza Lazara”, pisano 1540. godine na 150 listova i u sasvim malom formatu. Pisana je starosrpski, bez tačke i zapete, a prenesena je iz Hercegovine i sačuvana u kući Miće Koprivice.
Poznati sakupljač narodnih pesama i porodičnih predanja Andrija Luburić, osvrnuo se i na poreklo Koprivica u svom štampanom radu “Orlovići i njihova uloga u crnogorskom badnjem večeru 1710. godine”:
“Obrenovići (Miloš, Jovan i Jevrem) su po raširenom predanju poreklom iz Banjana u Hercegovini. Njihovi preci od čuvene hercegovačke porodice Koprivica, prešli su u Šumadiju oko 1705. godine. Prema narodnom predanju Koprivice vode poreklo od Nikole sina Sandalja Hranića i Jele Balšićke, ćerke kneza Lazara, koju u narodnim pesmama i predanjima nazivaju “Miloševa Jela”.
Po jednom kazivanju, koje je zabeležio dr Jovan Erdeljanović (“Bratonožići”), Obrenovići su poreklom iz Bratonožića od tamošnjeg bratstva Progonovića i njihovi su se preci krajem sedamnaestog ili početkom osamnaestog veka preselili u Srbiju”.
(Nastaviće se)