UPOZORENJE LEKARA: U bolnici najlakše "bukne" infekcija mokraćnog sistema

KADA nakon prijema u bolnicu ili tokom bolničkog lečenja dobijete neku infekciju, biće registrovano da imate -bolničku infekciju, i da je taj poremećaj zdravlja nastupio kao posledica zdravstvenog zbrinjavanja.

Foto: Profimedia/Ilustracija

Prema rezultatima četvrte i pete Nacionalne studije prevalencije bolničkih infekcija koje su, pod rukovodstvom Ministarstva zdravlja Srbije, sprovedene u okviru evropske studije, u našim zdravstvenim ustanovama najčešće su infekcije mokraćnog sistema.

U intervjuu za "Novosti" profesor dr Ljiljana Marković-Denić, epidemiolog Kliničko-bolničkog centra "Bežanijska Kosa" i koordinatorka za petu Nacionalnu studiju bolničkih infekcija Ministarstva zdravlja, kaže da iako se nazivaju "bolničke" ove infekcije su iste kao i one koje mogu da nastanu van zdravstvenih ustanova:

- Jedino što ih razlikuje je mesto nastanka. Dakle, to su infekcije koje se javljaju kao posledica lečenja i nege u zdravstvenoj ustanovi. Na primer, virusom gripa se neko može zaraziti u autobusu, restoranu ili na radnom mestu. Ali, ako se grip dobije u bolnici tokom lečenja neke druge bolesti, od drugog bolesnika, posetioca ili zdravstvenog radnika, tada će se taj grip smatrati bolničkom infekcijom.

o Koje su najčešće bolničke infekcije?

- Pet tipova infekcija su najčešće u svim zemljama, a njihov redosled zavisi od preduzetih mera sprečavanja i suzbijanja infekcija. To su: infekcije mokraćnog sistema (urinarne infekcije), infekcije operativnog mesta (povezane sa hirurškom intervencijom), pneumonije, infekcije krvi (sepse) i gastrointestinalne infekcije (najčešće izazvane bakterijom klostridijom).

o Zašto se bolničke infekcije posebno beleže i prate, a ne vode se kao infekcije koje pacijent dobija i van bolnice?

- Bolničke infekcije ne nastaju samo u bolnicama, već mogu da se pojave i u drugim ustanovama gde se pruža medicinski ili hirurški tretman, odnosno mogu nastati i u domu zdravlja, u ustanovama za stare sa medicinskom negom itd. Zbog toga je Svetska zdravstvena organizacija još pre više od 10 godina i izmenila njihov naziv, da ne bi samo asocirao na bolnicu. Kod nas je engleski naziv healthcare-associated infections preveden kao infekcije povezane sa zdravstvenom zaštitom i ovaj termin se paralelno koristi sa terminom bolničke infekcije.

o Koliko se uspešno leče bolničke infekcije i zašto uopšte do njih dolazi?

- Ljudi dobrog zdravlja sa jakim imunskim sistemom retko razvijaju infekcije. Međutim, kada boluju od drugih bolesti ili su na lečenju u bolnici, njihov imunski sistem je oslabljen, tako da mogu nastati infekcije kao rezultat medicinskog tretmana i uzrokovane su mikroorganizmima kao što su bakterije i virusi. Neki od ovih mikroorganizama se mogu naći u životnoj sredini, a neki normalno žive u telu.

Privatna arhiva

o Koja bolnička infekcija je najteža?

- Sepse, odnosno infekcije krvi su najteže bolničke infekcije. Bakterije samog pacijenta sa nekog drugog mesta, kao što su pluća, creva, koža, urin, mogu prodreti u krvotok, ili biti unete iz spoljašnje sredine preko različitih invazivnih pomagala kao što su periferni venski kateter (braunila), centralni venski kateter, urinarni kateter itd. Infekcije krvi su najozbiljnije od svih bolničkih infekcija, ali se često mogu uspešno lečiti.

o Ima li pacijenata koji su podložniji bolničkim infekcijama?

- Svako ko dobija medicinsku negu i tretman je u određenom riziku od nastanka bolničke infekcije. Međutim, neke osobe su pod većim rizikom od drugih. To su prevremeno rođene bebe i deca se težim osnovnim oboljenjem, starije osobe, osobe sa određenim zdravstvenim stanjima - kao što je dijabetes, osobe sa oslabljenim imunološkim sistemom - zbog osnovne bolesti ili zato što primaju tretmane koji slabe njihov imuni sistem. Lečenje raka (poput hemoterapije ili zračenja) ili steroidi su tretmani koji mogu oslabiti imunski sistem.

o Bolnička infekcija često nastaje i kao posledica dugog boravka u bolnici.

- Da, to su takozvani spoljašnji faktori rizika za nastanak bolničkih infekcija. Oni osim dužeg boravak u bolnici, podrazumevaju i duge i komplikovane operacije, prekomernu upotrebu antibiotika, koja može da dovede do pojave otpornih bakterija, neka medicinska oprema koja ulazi u telo i kojim mogu da se unesu bakterije (urinarni kateteri, sistemi za infuziju, respiratorna oprema...). Za razliku od faktora domaćina koji ne mogu da se menjaju, na ove faktore može se delovati i preduzimati mere sprečavanja nastanka infekcija.

o Može li pacijent sam da se zaštiti od bolničke infekcije?

- Pre prijema u bolnicu, postoje postupci koje osoba može sama da uradi, a koji će pomoći da se smanji rizik od infekcija u bolnici. Preporuka je da se prestane sa pušenjem bar mesec dana pre planirane operacije, jer pušenje može ometati procese zarastanja operativne rane. Takođe, duvanski dim oštećuje disajne puteve i povećava rizik od respiratornih infekcija. Zatim, važno je održavati telesnu masu - ljudi koji imaju višak kilograma skloniji su infekciji. Ukoliko je osoba dijabetičar, potrebno je da nivo šećera u krvi bude kontrolisan. Antibiotike koristiti samo ako ih propiše lekar i uvek u propisanom vremenu.

Foto Shutterstock

o A tokom borvaka u bolnici?

- Tokom hospitalizacije, pacijent takođe može da preduzme niz mera kako bi se zaštitio i sebe, ali i druge bolesnike. Bolničke infekcije se najčešće prenose rukama, bilo sa osoblja na pacijente ili pacijent može da kontaminira svoje ruke, a zatim dodirujući usta, oko, može da unese bakterije iz bolničke sredine i dobije neku infekciju. Zato je higijena ruku najvažnija, a ujedno i najlakša mera sprečavanja nastanka bolničkih infekcija. Ruke se mogu prati vodom i sapunom, ali može se koristiti i sredstvo na bazi alkohola koje se nanosi na suve ruke.

Preporučujemo

Dr Novosti

0 32

MUČI VAS MASNA JETRA? Problem rešite promenom ishrane, ovih sedam namirnica obavezno uvedite u jelovnik (FOTO)

03. 11. 2024. u 07:15

Dr Novosti

0 4

RIZNICA ZDRAVLjA: Kuvan, ili pečen - Kesten dobar za imunitet i pritisak

30. 10. 2024. u 08:30

Dr Novosti

0 4

DA OSTANETE POKRETNI I VITALNI: Posle 30. godine obavezno primenjujte ovih sedam ključnih saveta (FOTO)

01. 11. 2024. u 07:00

Dr Novosti

0 3

DOVOLjNO JE 20 GRAMA DNEVNO: Pektin iz kore citrusa pomaže kod depresije i anksioznosti

05. 11. 2024. u 07:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije