U NEDOUMICI STE? "Vaskrse" ili "voskrese"? Ovako se pravilno čestita Uskrs ili Vaskrs?
U SUSRET najvećem pravoslavnom prazniku, pokušaćemo da razbijemo nedoumice oko toga kako je pravilno čestitati Uskrs odnosno Vaskrs.
Foto: Shutterstock/Ilustracija
Pozdrav koji pravoslavni hrišćani upućuju jedni drugima povodom ovog praznika trebalo bi da glasi: Hristos vaskrse ili Hristos voskrese, a ne bi trebalo koristiti Hristos vaskrese, Hristos voskrse ili Hristos vaskrs i slično.
Oblici Vaskrs, Vaskrsenije, vaskrsnuti, vaskrse (u značenju uskrsnu) pripadaju starom srpskom crkvenom i književnom jeziku, koji se do sredine XVIII veka upotrebljavao u srpskoj sredini, odnosno u svim krajevima pod upravom Srpske pravoslavne crkve.
To je tzv. srpskoslovenski jezik – srpska redakcija staroslovenskog jezika (jezika prevoda bogoslužbenih knjiga sa grčkog na jezik solunskih Slovena, sredinom IX veka). Srpska redakcija staroslovenskog jezika (izgovor staroslovenskog u duhu srpskog jezika, tj. na srpski način) nastala je u vreme kada su Srbi u svojoj sredini primili slovensko bogosluženje i slovensku pismenost (tokom X, a najkasnije do prvih decenija XI veka). Od tada pa do prvih decenija XV veka Srbi su pomenute reči izgovarali sa poluglasnikom iza početnog "V", a od XV veka pa nadalje izgovaraju ih sa "A".
Srpskoslovenski jezik kao zvanični crkveni jezik Srbi su sredinom XVIII veka zamenili ruskim crkvenim jezikom (tzv. ruskoslovenskim). Od sredine XVIII veka do danas ruskoslovenski jezik se upotrebljava u Srpskoj pravoslavnoj crkvi kao zvaničan crkveni jezik. U tom crkvenom jeziku reči o kojima govorimo izgovaraju se na ruski način (sa "O" u prvom slogu):
Voskresenije, voskresnuti, voskrese.
Srbi nisu zaboravili ni svoj stari naziv za ovaj praznik, pa se danas može čuti i Vaskrs(enije), vaskrsnuti, pored Voskresenije, voskresnuti i sl.
Reč Uskrs pripada srpskom narodnom jeziku, u kojem je u veoma davno vreme početno "U" dobijeno od starog početnog "V" (iza koga je sledio tvrdi poluglas). Tako danas imamo Uskrs (srpsko narodno), Vaskrs (staro srpsko književno i crkveno) i Voskresenije (današnje srpsko crkveno).
U pozdravu se nije uobičajio narodni izgovor Hristos uskrsnu. Sačuvano je staro srpsko crkveno (srpskoslovensko) Hristos vaskrse i današnje crkveno (ruskoslovensko) Hristos voskrese.
Ostali oblici koji se čuju, a koje smo pominjali (Hristos voskrse/vaskrese/vaskrs) ne pripadaju ni starom ni današnjem srpskom crkvenom jeziku.
BONUS VIDEO: MESTO GDE SU ROĐENI SRPSKA CRKVA I NOVI ZAVET - Reporter "Novosti" u drevnoj Nikeji
Preporučujemo
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Pročitajte više
KADA I KAKO SE TREBA PRIČESTITI? Jednu stvar nikako ne radite, a ovo pravilo se odnosi samo na žene
PRIČEŠĆE ili evharistija je najvažnija sveta tajna u hrišćanstvu...
28. 11. 2025. u 08:32
43 GODINE ŽIVELI U POTPUNOJ IZOLACIJI: Porodica Likov je pobegla u Sibir zbog vere - jeli cipele i slamu, a samo ona je preživela
PRIČA o porodici Likov, koja je više od 40 godina živela u potpunoj izolaciji u sibirskoj tajgi, boreći se za opstanak i očuvanje svoje vere.
29. 11. 2025. u 12:37
UDARNO U SAD Sara podlegla povredama, saradnik CIA je upucao kod Bele kuće - oglasio se Tramp: "Mlada, divna, poštovana..." (FOTO)
JEDNA od dvoje pripadnika Nacionalne garde Zapadne Virdžinije ranjenih u pucnjavi nedaleko od Bele kuće, preminula je od zadobijenih povreda, saopštio je predsednik Sjedinjenih Američkih Država Donald Tramp.
28. 11. 2025. u 15:58
PRVI PUT: Francuska lansirala petometarsku raketu tokom noći
Premijera uspešna.
29. 11. 2025. u 09:30
KO JE NOVI GENERALNI DIREKTOR RTS-A? Objavljena imena - trojica na listi i jedini sa potpunim prijavama
JEDINI čije su prijave potpune.
28. 11. 2025. u 16:49
SKANDAL OD MILION DOLARA: Raspisana poternica, policija traga za suvlasnicom Mis Univerzuma
ZBOG prevare od gotovo milion američkih novčanica.
29. 11. 2025. u 10:43
EKSKLUZIVNO - URANIJUM I TEŠKI METALI OTKRIVENI U TKIVU GENERALA PAVKOVIĆA: Iz italijanske laboratorije stigli rezultati analiza (FOTO)
U TUMORSKOM tkivu generala Nebojše Pavkovića, koje je 15. septembra poslato na analize u specijalizovanu laboratoriju u Italiji, pronađeni su uranijum i teški metali u ekstremno visokim koncentracijama!
29. 11. 2025. u 08:00
OTAC PADAO U NESVEST, HITNA INTERVENISALA NEKOLIKO PUTA Mučne scene na sahrani Ane Radović - Iz porodične kuće je ispratili na večni počinak
DANAS je na Zlatiborskom groblju sahranjena Ana Radović iz Čajetine, koja je poginula u teškoj sabraćajnoj nesreći na magistralnom putu kod Čačka.
28. 11. 2025. u 14:45
OLIVERA SMENjENA: Novi urednik na RTS - muž poznate pevačice, dugo je na javnom servisu
NA TOJ poziciji u RTS-u je godinama unazad bila Olivera Kovačević.
26. 11. 2025. u 12:55
Najnovije iz rubrike
ZEMLJOTRES U SRBIJI: Treslo se u ovom gradu
U OKOLINI Čačka jutros je zabeležen slab zemljotres jačine 1.9 stepeni po Rihteru, saopštio je Republički seizmološki zavod. Potres je registrovan u 05.11 časova, na lokaciji severno od grada, između Vrnčana i Takova, prenose agencije.
29. 11. 2025. u 12:29
4 IMENA: Ko je sve odbijen za novog generalnog direktora RTS?
Upravni odbor će u zakonskom roku od 45 dana doneti odluku, a u međuvremenu će obaviti razgovor sa kandidatima.
29. 11. 2025. u 12:20
OD 1. JANUARA 2026. SE MENJAJU USLOVI ZA STAROSNU PENZIJU: Evo do kad treba da se podnese zahtev
OD 1. januara 2026. godine menjaju se uslovi za ostvarivanje prava na starosnu penziju za žene, pa će žene u penziju moći da idu sa navršene 64 godine, uz najmanje 15 godina staža osiguranja. To je za dva meseca više nego ove godine, kada su ženama za penzionisanje neophodne 63 godine i 10 meseci života, uz isti staž osiguranja, objavljeno je u najnovijem broju "Glasa osiguranika", glasila Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje Srbije (PIO).
29. 11. 2025. u 11:49
EKSKLUZIVNO - URANIJUM I TEŠKI METALI OTKRIVENI U TKIVU GENERALA PAVKOVIĆA: Iz italijanske laboratorije stigli rezultati analiza (FOTO)
U TUMORSKOM tkivu generala Nebojše Pavkovića, koje je 15. septembra poslato na analize u specijalizovanu laboratoriju u Italiji, pronađeni su uranijum i teški metali u ekstremno visokim koncentracijama!
29. 11. 2025. u 08:00
VREMENSKA PROGNOZA ZA CEO DECEMBAR: Meteorolog upozorava na mogući prodor polarnog vrtloga
JAČE zahlađenje i uslovi za „zver sa istoka“ stižu u trećoj dekadi decembra kada se očekuje jači prodor hladnog vazduha iz severoistoka ili severa Evrope, tvrdi meteorolog Ivan Ristić.
29. 11. 2025. u 06:55
Komentari (4)