VIŠE GINULI U MEĐUSOBNIM BORBAMA NEGO U OKRŠAJIMA SA OKUPATOROM: U Srbiji dejstvovalo pet vojski čiji su pripadnici bili Srbi
SA OBRAČUNIMA sa Srbima - nacionalistima, proglašavanjem svakog za protivnika antifašističke borbe (i trpanja u jedan koš i Mihailovića i Nedića i svih drugih koji nisu pristajali uz partizane) prestalo se, takvih nagoveštaja ima, na intervenciju Kominterne... Ali ne u potpunosti.
Pero Morača „dopušta“ da su „korekcije“ u stavovima KPJ, izvršene u proleće 1942, „mogle uslediti na inicijativu Kominterne”, ali smatra, da politička platforma KPJ, koja je tada „konačno primila svoj puni sadržaj i karakter, nije, ipak, bila rezultat usvajanja politike i usvajanja stavova Kominterne...”
Kominterna je protestovala početkom marta 1942, a Tito je u ,.Proleteru“, u svesci za mart-april 1942, objavio članak pod naslovom „Komunistička partija i ko su sve saveznici okupatora“. U tom članku on se založio za stvaranje jedinstvenog narodnooslobodilačkog fronta u svim oblastima Jugoslavije, jer „borba protiv okupatora i protiv svih njegovih slugu ostaje i dalje naša glavna zadaća“.
Dr Dragutin Leković smatra da su i posle toga, pa i neposredno pri kraju i završetku Drugog svetskog rata, „pseća groblja “ ostala surova stvarnost... „Došlo je do brojnih streljanja kompromitovanih ljudi pod neproverenom optužbom da su činili zločine, zatim streljanja zarobljenih saradnika okupatora na svim frontovima i posebno na Zidanom Mostu, kao i u masovnim streljanjima u oslobođenim gradovima “.
Navodeći da je i Vladimir Dedijer izneo da je posle pobede streljano oko 150.000 ljudi, Leković je istakao, da se „u sadašnjim srpskim opozicionim intelektualnim i političkim krugovima čak tvrdi, da su partizani krajem rata i prvih meseci po oslobođenju u Srbiji poubijali više ljudi nego Nemci za četiri godine okupacije...“
Koliko je Srba izgubilo život u međusobnom obračunu, nezavisno pod kojom su se zastavom nalazili tokom rata, nije tačno ustanovljeno - i nikad neće ni biti utvrđeno. Ima mišljenja da je samo u borbama vođenim između partizana i pripadnika vojske Draže Mihailovića palo s obe strane više boraca nego u borbama protiv okupatora i ustaša.
NISU SRBI, međutim, ginuli samo kao partizani, odnosno četnici, već i kao pripadnici drugih vojski: oružanih jedinica Dimitrija Ljotića, odreda Koste Milovanovića Pećanca, žandarmerijskih i vojnih formacija Milana Nedića. Naročito veliki broj Srba koji su se duže vremena samo formalno nalazili pod komandom Milana Nedića izginuo je u poslednja dva meseca 1941 ,u novembru i decembru. Dokazuje se, da su u borbama vođenim u ovim mesecima protiv partizana (i Mihailovićevih boraca), čete Nedićevih obveznika imale daleko veće gubitke nego nemačka vojska u sukobima sa partizanima i odredima Draže Mihailovića.
Pisci koji inače nastoje da dokažu da u srpskoj naciji ne bi bilo raskola da nije bilo komunista, „ tog boljševičkog planetarnog zla “, navode da su zločini komunista nad Srbima“ odneli između 150 i 250 hiljada srpskih života.
Nikola Samardžić, tako, tvrdi da su komunistički zločini osakatili čitav nacionalni kolektivitet presekavši onu vertikalu srpske istorije koja je uvek značila putanju uspona, pregnuća i svekolikog napretka, čak i posle najdubljih padova ili katastrofa. Po Samardžiću, prema klasifikaciji Konvencije Ujedinjenih nacija, komunisti su počinili zločine kakvi su: ubijanje članova grupacije - ubijali su Srbe i kao članove istog nacionalnog kolektiviteta, ne retko u ime komunističkog nadnacionalnog internacionalizma, i kao pripadnike neprijateljskih društvenih grupacija, klasa ili staleža; posleratne fizičke likvidacije i torture političkih protivnika ili sasvim nedužnih osoba, zatim nasilna ateizacija ili kolektivizacija na selu...“
* * * * * * * * * * *
„Autogenocid“ započeo 7. jula u Beloj Crkvi
ZA MEĐUSOBNO ubijanje Srba u Drugom svetskom ratu, u borbi i izvan nje, upotrebljen je i izraz - „autogenocid“. On je počeo, kao proces, po Dragoljubu Jovanoviću, onog dana kada je ispaljen prvi hitac iz puške jednog partizana, 7. jula 1941, u Beloj Crkvi. Taj hitac nije ispaljen na jednog pripadnika nemačke okupacione vojske, već na Srbina u žandarmerijskoj uniformi.
Kad se posle događaja u Beloj Crkvi razbuktala oružana borba protiv okupatora i začeo, istovremeno, bratoubilački, građanski rat, u Srbiji je dejstvovalo pet vojski sastavljenih od Srba, što je, izvesno, bio jedinstven slučaj u čitavoj Evropi. Sa njima, Srbijom su krstarile još i nemačke okupacione trupe, specijalne jedinice nemačke policije, odredi pripadnika nemačke nacionalne manjine, SS-divizija „Princ Eugen“ u kojoj su većinu ljudstva takođe činili pripadnici nemačke nacionalne manjine iz Banata, onda specijalni ruski korpus (sastavljen od izbeglica iz Rusije i njihovih potomaka), pa mađarske, bugarske i italijansko-šiptarske trupe, u svemu trinaest različitih vojski.
Vojske koje su činili Srbi bile su: partizanski odredi, vojska Draže Mihailovića, Dimitrija Ljotića, Koste Pećanca i vojska i žandarmerija koju je formirao predsednik vlade Milan Nedić, kome će vlada Kraljevine Jugoslavije u decembru 1941. godine oduzeti čin armijskog generala, ražalovati ga zbog saradnje sa okupatorom. (Milanu Nediću oduzet je čin 19. decembra 1941. U aktu kraljevske vlade o tome rečeno je: „Na hitno traženje đenerala Mihailovića i odlukom Ministarstva rata: Đ - broj 205 od 19.12.1941. - degradirani su sledeći đenerali zbog saradnje sa Nemcima: Milan Đ. Nedić, Aleksandar Stojanović, Đuro Dokić, Josif Kostić i brigadni đeneral Panta Draškić”.)
SVRSTANI, TAKO, u pet različitih vojski, Srbi su obrazovali tri glavna fronta: jedan front činili su Srbi pod partizanskom zastavom, drugi pod barjakom Draže Mihailovića, odnosno zastavom jugoslovenske vojske, a treći - Srbi u odredima Dimitrija Ljotića, Koste Pećanca i vojnim i žandarmerijskim formacijama Milana Nedića. Formiranje Nedićevih oružanih odreda bučno je najavljeno preko štampe, preko lista „Novo vreme“ u prvom redu. Danima su u ovom listu objavljivani opširni izveštaji o „oduševljenim dočecima“ novoosnovanih „srpskih oružanih odreda“.
Snage trećeg fronta (surevnjive jedna prema drugoj) stajale su samo formalno pod komandom Milana Nedića. Njihovi pravi zapovednici bili su predstavnici nemačke okupatorske vojske, odnosno nemačke policije. U akcijama koje su preduzimane kako protiv partizana tako i protiv odreda Draže Mihailovića, vojske iz „trećeg fronta“ učestvovale su u istom poretku sa nemačkim, bugarskim i drugim trupama.
U svim tim akcijama naročito su se isticali pripadnici odreda Dimitrija Ljotića svojom srčanošću, ali i bezobzirnošću. Jedna vrsta udarnih trupa šefa nemačke policije u Srbiji, Ljotićevi odredi nisu pravili nikakvu razliku između partizana i pripadnika vojske Draže Mihailovića. I jedni i drugi bili su za njih krvni neprijatelji, već u duhu gledanja Dimitrija Ljotića, koji je za Mihailovićevu vojsku, na primer, govorio da predstavlja - „zbir ludaka“. Mihailovićevim ljudima Ljotić je čak odricao pravo da se zovu Srbima. „Ljudi koji mirne savesti žrtvuju stotine za jednog i vode totalnom istrebljenju srpskog naroda, nisu Srbi, već britanski agenti, nisu junaci, već - ludaci“, navodi Radoje Vukčević da je Ljotić govorio o vojsci Draže Mihailovića, pa i o njemu samom.
* * * * * * * * * * *
Obe strane snose odgovornost za građanski rat
ČINjENICA da su među Srbima postojala tri fronta, koja su vodila bespoštedan rat između sebe, uglavnom se previđa - i uglavnom se na bratoubilački, odnosno građanski rat među Srbima gleda kao na rat samo između partizana i vojne organizacije Draže Mihailovića.
Još nešto se često previđa: odnos zaraćenih strana prema Jugoslaviji. Dok su se partizani i vojna organizacija Draže Mihailovića izjašnjavali za Jugoslaviju, i ratovali za nju, za njeno vaspostavljanje na teritorijama koje su kao njene bile međunarodno priznate (nezavisno od toga što su imali različite predstave o njenom unutrašnjem uređenju), svi ostali u Srbiji odbacivali su Jugoslaviju kao državu. Oni su se opredeljivali za srpsku državu i očekivali da njeno pitanje reši Nemačka u okviru novog poretka koji je najavljivala...
U opštem haosu koji je došao sa građanskim ratom svaka strana je nastojala da dokaže da samo ona služi pravim interesima naroda, a da svi drugi rade protiv interesa srpskog naroda, da su u službi onih kojima do srpskog naroda nije nimalo stalo, koji bi hteli da ga unište, čak i za sva vremena.
U ovom smislu optuživala su se međusobno i dva glavna činioca u građanskom ratu - partizani i vojna organizacija Draže Mihailovića. I, u sklopu toga, oni su preduzimali sve da bi dokazali da ne snose nikakvu krivicu za razbuktali građanski rat, odnosno da je isključivi krivac za izbijanje bratoubilačkog rata druga strana.
Po mišljenju akademika, istoričara i političara Vase Čubrilovića, izrečenom pred smrt, komunisti su bili potpuno u pravu što su još za vreme rata okrivili organizaciju Draže Mihailovića za nastali građanski rat između njih.
Kad je pokret Draže Mihailovića, kaže Čubrilović, umesto da se pridruži ustanku, i zajedno sa narodnooslobodilačkim pokretom vodi borbu protiv okupatora i buduće uređenje zemlje prepusti narodu, on je napustio osnovni princip da u ratu nema stranaka i otpočeo rat u zemlji protiv narodnooslobodilačkog pokreta.
I ZA DOBRICU ĆOSIĆA izvan svake sumnje je da glavnu krivicu za nastali sukob između partizana i vojne organizacije Draže Mihailovića, za građanski rat u Srbiji, snosi organizacija Draže Mihailovića.
Mi smo u Srbiji najviše ginuli u građanskom ratu nametnutom od četnika - kaže Ćosić.
- Četnici su imali izrazito antikomunističku poziciju kao osnovni cilj svog pokreta. A mi, partizani, posle stravičnih iskustava sa nemačkim odmazdama u Kragujevcu, Kraljevu, Šapcu, Kruševcu, sa svešću da se odmazda vrši po nacističkom zakonu stotinu Srba za jednog Nemca, jedno vreme smo izbegavali da napadamo Nemce, ali kao zveri gonjene od svih okupatorskih vojski, uporno smo se gonili sa četnicima, taj nam je obračun sa snagama kontrarevolucije bio sudbonosan.
Po Dobrici Ćosiću, najteži slom srpske nacionalne ideologije ispoljio se u četničkom pokretu Draže Mihailovića. „Taj pokret nastao u polovini 1941. će i pored svojih nesumnjivih patriotskih motiva, racionalnih borilačkih ograničenja u uslovima nemačkih odmazdi i okupirane Evrope, u svom osnovnom ideološkom opredeljenju - antikomunizmu, postati glavni nosilac građanskog i bratoubilačkog rata u centralnim i istočnim delovima Jugoslavije. I partizanska strana sa Komunističkom partijom na čelu, svojom klasnom ideologjom, snosi svoj deo odgovornosti za razmere i oblike građanskog rata, uprkos svojoj tada spasonosnoj devizi bratstva i jedinstva“.
* * * * * * * * * * *
Ključni razlog oružanog sukoba ideološka isključivost
ZA IDEOLOGIJU Komunističke partije, koja se ne može posmatrati izolovano od politike Staljina i Kominterne, Ćosić naglašeno kaže, da je ona „revolucionarno negirala srpsku nacionalnu ideologiju sa njenom državnom tvorevinom Jugoslavijom“. Ali „sa svojim antifašizmom i novim nacionalnim i socijalnim programom, KP sa svojom ideologijom u antifašističkom ratu i narodnoj revoluciji 1941-1945. godine stiče odlučujući uticaj na najšire slojeve srpske dijaspore i na inteligenciju i odnosi ubedljivu pobedu nad građanskim i antikomunističkim ideologijama...“
Polazeći od toga da je građanski rat među Srbima 1941-1944. imao dva glavna uzroka, Milan St. Protić smatra, da je prvi uzrok bio u suštini - nacionalan. „Pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini izbegavali su otvorenu borbu s Nemcima posle odluke okupatorskih vlasti da strelja 100 talaca za svakog ubijenog nemačkog vojnika.
Partizanska nepomirljivost, proizišla iz ideološke isključivosti, nije mogla da prihvati nikakav oblik taktiziranja s neprijateljima Sovjetskog Saveza“. Drugi uzrok građanskog rata, po Protiću, bio je ideološke prirode. „Pokret Draže Mihailovića bio je prvi pokret otpora, čije je političko zaleđe bilo odano postojećem, predratnom sistemu vlasti i zakonitoj Kraljevini. Komunisti su oduvek bili internacionalisti i revolucionari. I, ugledajući se na Sovjete opet, oni su u ratu videli priliku za ostvarenje svojih prevratničkih ambicija. Njihova ideologija zasnovana na nasilnoj promeni vlasti imala je presudno mesto u ukupnom delovanju partizanskog pokreta. Otuda nije čudo što su dva tako različita pokreta ušla u međusobni okršaj“.
U sklopu ovakvog gledanja na građanski rat među Srbima, Protić je zaključio da se tu u stvari i nije radilo o sukobu Srba sa Srbima... Jer, „oni, poreklom Srbi, koji su stali u partizanske redove odrekli su se svojevoljno svog srpstva i postali internacionalni revolucionari u korist prve zemlje socijalizma“, i, prema tome, ceo sukob je u suštini bio „sukob Srba protiv komunista, bez obzira na nacionalno poreklo tih komunista“.
KONAČAN ZAKLjUČAK Protića, a kad se sve okolnosti uzmu u obzir, jeste da komunisti i nisu mogli a da ne vode rat sa Srbima vernim svojoj naciji. „Svi oni koji su se suprotstavljali ideji revolucije postajali su njihovi neprijatelji. Svaki nacionalizam bio je za njih opasnost. A srpski, najjači od svih, najopasniji. U tome leži ključni razlog građanskog rata između četnika i partizana“.
U nastojanju da se dokaže da su glavni krivci za izbijanje građanskog rata u Srbiji Draža Mihailović i njegova vojna organizacija, navodi se da je vođstvo Komunističke partije donelo odluku da se borba sa „snagama kontrarevolucije“ prihvati tek posle sednice Centralnog komiteta KPJ u selu Drenovi kod Prijepolja, održanoj 7. decembra 1941. godine. U vezi s tim iznose se dva dokaza: pismo Centralnog komiteta KPJ Pokrajinskom komitetu KPJ za Srbiju od 14. decembra 1941. i pismo Pokrajinskom komitetu KPJ za Crnu Goru i Boku od 22. decembra iste godine. U ovim pismima ukazano je na potrebu prelaska na obračun sa klasnim neprijateljem... s čime se povezuje i odluka o formiranju proleterskih brigada.
Ne odstupajući od jasno određene platforme narodnooslobodilačke borbe - tvrdi Mišo Leković. - CK KPJ je jače naglasio njenu revolucionarnu komponentu i klasnu sadržinu.
Polazeći od procene da se bliži kraj rata i da neposredno predstoji druga, odlučujuća etapa narodnooslobodilačke borbe i revolucije, u kojoj će se izvršiti definitivan obračun sa klasnim neprijateljem, Centralni komitet je dao i odgovarajuće direktive, ističući da je glavni zadatak Partije najodlučnija, beskompromisna borba protiv kontrarevolucionarnih snaga i dalje produbljavanje procesa diferencijacije uz oslanjanje na radništvo i siromašno seljaštvo, odnosno na one snage čije su klasne težnje sadržane u programu Partije.
VELIKA POBEDA RUSA U ČASOVOM JARU: "Izbačeni su, u toku čišćenje stambenih zgrada"
ORUŽANE snage Ruske Federacije izbacile su ukrajinske trupe sa teritorije fabrike vatrostalnih materijala u Časovom Jaru, a neprijatelj je potisnut u privatni sektor. U toku je čišćenje stambenih zgrada u gradu, izjavio je savetnik predsednika DNR-a Igor Kimakovski.
14. 01. 2025. u 10:56
HRVATSKI STRUČNjAK: Poštovanje do neba "Er Srbiji", a vama nesposobnim ološima u Hrvatskoj - sram vas bilo
HRVATSKA ima bitno više avio-putnika nego Srbija. Međutim, Er Srbija je potpuno dominantna u regionu, piše hrvatski vazduhoplovni analitičar i stručnjak Alen Šćurić sa regionalnog portala "Zamaaero", čiji tekst prenosimo u celosti.
14. 01. 2025. u 11:38
OD KOLEGA IZ "POTERE", SAMO MEMED: Zašto "tragači" nisu bili na sahrani?
MILORAD Milinković preminuo je u 60. godini na Božić, u crkvi u Jabukovcu gde je pratio liturgiju.
13. 01. 2025. u 20:59
Komentari (0)