KAPITALNO DELO O PROHORU PČINJSKOM: Istorijski arhiv "31. januar" u Vranju izdao publikaciju povodom velikog jubileja manastira
U GODINI kada manastir Svetog Prohora Pčinjskog, Srpska pravoslavna crkva i Srbija obeležavaju veliki jubilej - 950 godina od osnivanja manastira za vreme vizantijskog cara Romana Četvrtog Diogena i 700 godina smrti njegovog drugog ktitora, kralja Stefana Uroša Drugog Milutina, pred istraživačima se nalaze nova saznanja i podaci o burnoj istoriji ovog drevnog duhovnog središta.
Manastir Prohor Pčinjski / Foto J. Stojković
Zato je Istorijski arhiv "31. januar" u Vranju izdao kapitalno delo, publikaciju "Manastir Sv. Prohor Pčinjski 1903-1973. Analitički inventar - Knjiga prva", čiji je autor viši arhivista Miroljub Stojčić, na priređivanju ovog dela radio pet godina.
Zanimljiv je podatak da je pitanje mogućnosti uvida u arhivsku građu manastira Svetog Prohora Pčinjskog prvi put postavljeno već nakon nekoliko meseci od početka rada vranjskog arhiva, na sastanku saveta Državnog arhiva održanom 27. juna 1963. godine.
Šesnaest godina kasnije, 13. jula 1979. godine, deo arhivske građe ove čuvene srpske svetinje preuzet je, bez preciznog popisa. Četiri decenije, u nesređenom stanju, arhivski fond manastira delio je sudbinu arhiva u više seoba i izmeštanja. Kategorisan kao arhivski fond od velikog značaja, predstavlja jedan od najznačajnijih fondova koji se čuvaju u vranjskom arhivu, kaže autor Stojčić.
Arhivski fond "Manastir Sveti Prohor Pčinjski 1903-1973." sadrži 76 knjiga i 2.218 predmeta. Analitički inventar arhivskih predmeta ovoga fonda podeljen je u dve knjige.
Manastir Prohor Pčinjski / Foto P. Milošević
- U prvoj knjizi, koja je ugledala svetlost dana nalazi se spisak svih knjiga i 870 analitičkih opisa predmeta nastalih u periodu od 1903. do kraja 1930. godine, s tim što glavnu celinu čine spisi nastali od 1920. do kraja 1930. godine, jer je iz perioda pre 1920. godine sačuvano svega jedanaest predmeta - pojašnjava Miroljub Stojčić.
Druga knjiga na kojoj se radi, i očekuje se da do kraja godine i ona uđe u štampu, daje analitički prikaz 1.348 arhivskih predmeta nastalih u periodu od 1931. do 1973. godine, ali i u ovoj knjizi glavnu celinu čine predmeti nastali u četvrtoj dekadi dvadesetog veka.
Kako objašnjava autor, s obzirom na to da ovaj arhivski fond sadrži pisanu korespondenciju manastira Svetog Prohora sa Duhovnim sudom u Skoplju, Pravoslavnom mitropolijom skopskom, Eparhijom skopskom, zatim dokumenta o formalno-pravnim odnosima sa filijalom Državne hipotekarne banke u Skoplju, dokumenta o manastirskoj imovini na teritoriji Severne Makedonije u Skoplju, Kumanovu, Velesu, dokumenta o povezanosti sa manastirima na Skopskoj Crnoj gori, manastirima Sv. Nauma u Ohridu, Sv. Atanasija u Leški i mnogima sa teritorije Republike Severne Makedonije, objavljivanje ove građe ima, ne samo nacionalni, već i regionalni i međunarodni značaj.
Miroljub Stojčić / Privatna arhiva
Uvodnu reč za publikaciju dao je Dejan Ristić, istoričar i arhivista, nekadašnji upravnik Narodne biblioteke Srbije i državni sekretar u Ministarstvu kulture i informisanja, dok je recenzent dr Radovan Pilipović, direktor Arhiva Srpske pravoslavne crkve.
NAJSTARIJI - SPISAK OBLIGACIJA
NAJSTARIJI dokument koji se našao u knjizi je spisak obligacija dužnika manastira Sv. Prohora Pčinjskog koje nisu naplaćene, predat advokatu Aleksandru R. Hristiću iz Vranja radi naplate duga, datiran na 3. januar 1903. godine. Sačuvan je i prepis ovog dokumenta za koji je utvrđeno da nije veran originalu. Najstarije dugovanje, po ovom spisku, datira iz 12. decembra 1880. godine, dok je poslednje ubeleženo dugovanje datirano na 1. januar 1900. godine.
Preporučujemo
SVETLI VERU RODA SVOGA: Veliki jubilej manastirske crkve u Čokešini kod Loznice
21. 09. 2020. u 13:14
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Pročitajte više
LUKAS ŽESTOKO O SEVERINI POSLE IZJAVE O JASENOVCU: "Ona je budala, priča bljuvotine o Srbiji, a sin joj Srbin"
U NOVOM izdanju emisije "Četiri i po žene", kod voditeljki Zine Al Sattaf, Katarine Odalović, Jadranke Jevtić i Maje Mojsovski Rašević, gost je bio pevač Aca Lukas.
27. 12. 2024. u 09:30
RAFAEL NADAL POSTAJE TRENER? Oglasio se Španac i rešio sve dileme
Španski teniser Rafael Nadal je 2024. godine završio karijeru i upravo provodi prve nedelje kao penzioner.
27. 12. 2024. u 15:30
PORODIČNA TRAGEDIJA NAŠEG GLUMCA: Majka ubijena hicem u potiljak, ubica stan zapalio benzinom
UBICA se podrobno pripremao za zločin, pa je ispred njenog stana na Bežanijskoj kosi danima bacao petarde da bi navikao komšije na zvuk pucnjave.
28. 12. 2024. u 08:50
"NIKADA NEĆEMO SAZNATI PRAVU ISTINU": Sabalenka progovorila o dopingu
Najbolja teniserka sveta Arina Sabalenka rekla je da je spremna za početak nove sezone.
27. 12. 2024. u 17:00
OTAC GOJKO: "Postoje 3 valjana razloga za crkveni razvod - to je poslednja opcija za mir"
BRAČNA zajednica sklopljena u crkvi trebalo bi da traje do kraja naših života. Oni koji žele razvod, po pravilu, treba da pitaju Crkvu za taj postupak, tj. pokretanje razvoda.
27. 12. 2024. u 10:30
MLADI PORFIRIJE: Kako je patrijarh srpski izgledao u mladosti (FOTO)
PATRIJARH Porfirije, koji se poslednje skoro četiri godine nalazi na čelu Srpske pravoslavne crkve, rođen je pre 63 godine u Bečeju, kao Prvoslav Perić. Odrastao je u Čurugu, gde je završio osnovnu školu. Odatle je kasnije krenuo u svet.
27. 12. 2024. u 12:05
UKRAJINA U RAT POSLALA ROBOTE BEZ IJEDNOG ČOVEKA: Bitka dobila neočekivani ishod (VIDEO)
BRIGADA Ukrajinske nacionalne garde izvestila je o uspešnom napadu u kome su učestvovali samo roboti - od kopnenih robota naoružanih mitraljezima do letelica borbenih dronova. Ovi roboti su napali ruske položaje u Harkovskoj oblasti, na severu Ukrajine, i - pobedili.
27. 12. 2024. u 09:04
DRAMA U KOMŠILUKU: Otkrivena nepoznata letelica, stanovnici upozoreni da potraže skloništa
RUMUNSKI radarski sistemi otkrili su sinoć mali leteći objekat, za koji se sumnja da je dron, koji je ušao u nacionalni vazdušni prostor do šest kilometara u jugoistočnom okrugu Tulčea, saopštilo je ministarstvo odbrane Rumunije.
27. 12. 2024. u 09:23
BILjANA O RAZVODU: Bolje bolan kraj, nego bol bez kraja
BILjANA je nedavno prokomentarisala epidemiju razvoda na domaćoj estradi.
27. 12. 2024. u 22:26
Najnovije iz rubrike
ZA MARKOV ŽIVOT BEZ BOLA: Humanitarna godišnja izložba Gimnastičkog kluba „Paraćin“ (FOTO)
JOŠ jednu uspešnu sezonu paraćinski Gimnastički klub (GKP) obeležiće godišnjom priredbom večeras, koja će i ove godine imati humanitarni karakter, a posvećena je „ dečaku leptiru“ Marku Radivojši.
28. 12. 2024. u 06:45
VIRTUELNA TURA KROZ VRŠAČKI ZAMAK: Srednjevekovni simbol dostupan i osobama u kolicima
VRŠAČKI zamak, koji se nalazi na brdu iznad Vršca i predstavlja njegovu najveću turističku atrakciju, od sada je dostupan i osobama u invalidskim kolicima, koje zbog strmih i uskih stepenica nisu u mogućnosti da se popnu u to srednjovekovno zdanje i obiđu stalnu postavku.
28. 12. 2024. u 06:45
DEČAK VELIKOG SRCA: Marek Poničan iz Bačkog Petrovca nastavlja humanitarnu misiju započetu pre šest godina
IAKO ima samo 13 godina, Marek Poničan iz Bačkog Petrovca već godinama ljude obasipa humanošću.
28. 12. 2024. u 06:30
STVARAJU PUNOG SRCA: Mališani Loznice puni ljubavi za svoj kraju
Kraj godine, u Vukovom zavičaju, obeležavaju sadržaji umetnosti, dečjih osmeha i kreativnosti.
27. 12. 2024. u 22:00
INFO DAN U SUSRET LASKAVOJ TITULI NACIONALNE PRESTONICE KULTURE 2025. GODINE
PRIPREME za 21. mart i preuzimanje štafetnog oreola Prestonice kulture Srbije za 2025. godinu, uveliko su u toku, a jedna od značajnih aktivnosti bila je prvi „Info dan“ i sjajna prilika za dodatno informisanje, zainteresovanih za učešće na Konkursu za raspodelu sredstava za sufinansiranje programa od javnog interesa, koji se realizuju u okviru projekta Zrenjanin Prestonica kulture Srbije 2025. „Meandrigrada-tokovi kulture.
27. 12. 2024. u 20:00
Komentari (0)