SLOBODARSKI KALENDAR: Detaljno po datumima - kako je teklo oslobađanje Beograda

OSLOBAĐANjEM Beograda okončana je 1287 dana duga nemačka okupacija glavnog grada Jugoslavije. Navršilo se 80 godina od velike bitne za prestonicu. U tekstu ispod pogledajte kako je oslobađanje Beograda teklo po danima od 3. do 27. oktobra.

Foto Dokumentacija “Novosti” i “Borbe”, Vikipedija, Muzej Srbije.

3. oktobar

Nemački komandant za Jugoistok proglasio Beograd za vojno operativno područje - utvrđeni grad.

5. oktobar

Postignut sporazum u Krajovi o učešću sovjetskih i bugarskih jedinica u borbama za oslobođenje Jugoslavije.

10. oktobar

Vrhovni komandant Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije Josip Broz uputio poslednju direktivu komandantu Prve armijske grupe Peku Dapčeviću za izvođenje beogradske operacije.

12. oktobar

Jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije susrele se kod Sopota.

13. oktobar

U toku noći snage Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije zauzele ceo predeo Avale, čime je likvidirano poslednje nemačko uporište spoljne odbrane Beograda.

14. oktobar

Jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavijei Crvene armije izbile na glavnu nemačku odbrambenu liniju: Veliki Mokri Lug - Banjica - Kneževac - Makiš. Oslobođeni Rakovica, Košutnjak, Banjica i Dedinje. Štab Prve armijske grupe Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije zajedno sa komandantom IV motorizovanog korpusa Crvene armije generalom Ždanovom izradio plan za napad na Beograd.

15. oktobar

Jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije probile se iz pravca Banjice do Slavije, a od Topčiderskog brda preko Knez Miloševe i Sarajevske u Nemanjinu ulicu. Zauzete Gradska bolnica, Dunav-stanica i Električna centrala na Dorćolu. Nemci formirali specijalnu grupu sa zadatkom da miniraju ili zapale značajnije državne i privatne zgrade.

16. oktobar

Pokušaj prodora nemačke “Smederevske” ili Štetnerove grupacije, koja se povlačila iz istočne Srbije, iz pravca Grocke prema Malom Mokrom Lugu i Zvezdari. Glavnina snaga Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije angažovane na njenom uništenju (16-19. oktobra) u borbama između Smederevskog druma i Avale. Jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije zauzele zgrade Glavne pošte i Skupštine Jugoslavije.

17. oktobar

Jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije zauzele Igumanovu palatu i prodrle na Terazije. Zaposednuti su i Ratnički dom (danas Centralni dom Vojske Srbije) i Narodno pozorište. Terazijskim platoom dominirala je utvrđena palata “Albanija”, u kojoj su postavljena mnogobrojna nemačka mitraljeska gnezda. U centru grada vođene borbe za svaku kuću, za svaki sprat.

18. oktobar

Borbe vođene oko Nemanjine ulice kod raskrsnica sa Knez Miloševom i Sarajevskom ulicom, oko palate “Albanija” i hotela “Moskva” i “Balkan”. Narodno pozorište je više puta prelazilo iz ruke u ruku. Nemačke snage kontrolisale su deo grada u blizini Save - Čukaricu, Železničku stanicu, blok zgrada ministarstava u Nemanjinoj, Savamalu, Terazijsku padinu, Zeleni venac, Varoš kapiju i Kalemegdansku tvrđavu.

19. oktobar

Snage Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije uspele da zauzmu zgrade ministarstava u Nemanjinoj, kao i hotele “Moskva” i “Balkan”. U noći 19/20. oktobra konačno zauzeto nemačko uporište u palati “Albanija”.

20. oktobar

U jutarnjim časovima jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije zauzele Kalemegdansku tvrđavu. Preostale nemačke snage prešle preko Save, a osujećen njihov pokušaj da za sobom sruše jedini preostali most. Beograd je oslobođen.

21. oktobar

Specijalizovana jedinica Crvene armije razminirala Savski most i otpočelo prebacivanje snaga Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije u Srem. Otpočele borbe za oslobođenje Zemuna. Kod Vukovog spomenika održan prvi miting u oslobođenom Beogradu.

22. oktobar

Oslobođen Zemun. Poginuli borci Crvene armije sahranjeni na Pozorišnom trgu (danas Trg republike).

25. oktobar

 Iz Pančeva u Beograd rečnim brodom Crvene armije stigao vrhovni komandant snaga Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije Josip Broz.

26. oktobar

Održana Prva sednica Izvršnog narodnooslobodilačkog odbora grada Beograda.

27. oktobar

Na Banjici održani smotra i defile jedinica Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije koje su učestvovale u borbama za oslobođenje Beograda. Josip Broz održao prvi govor u oslobođenom Beogradu. Ponovo počeo da izlazi list “Politika”.

Preporučujemo

Društvo

0 2

MISTERIJA TREĆEG METKA: Kontroverze i nedoumice u Marseljskoj tragediji 9. oktobra 1934.

16. 10. 2024. u 22:00

Društvo

0 4

KRALj ALEKSANDAR OSUĐEN NA SMRT ZBOG BRITANSKOG PROFITA: Treći rajh tvrdio - Englezi su organizovali Marseljski masakr

16. 10. 2024. u 07:00

Društvo

0 3

MUSOLINI ČUVA USTAŠKE ZLOČINCE: Epilog krvoprolića u Marseljskoj aveniji Kanebijer

09. 10. 2024. u 16:00

Društvo

0 0

ATENTAT NIJE BIO DELO POJEDINCA: Na ulicama Marselja zavladali su haos, uznemirenost i pometnja

09. 10. 2024. u 14:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije