POUZDANI, TIHI TUMAČ: Odlazak Bogdana A. Popovića (1936-2024), književnog kritičara, esejiste i urednika

VRSNI književni kritičar, esejista, antologičar i urednik Bogdan A. Popović preminuo je u 89. godini. Bio je veliki znalac i tumač književnosti čiji su se sudovi i ocene poštovali i za čitaoce bili dragocen putokaz.

Foto Z. Jovanović

Rođen u Novom Sadu, završio je studije na beogradskom Filološkom fakultetu, na grupi za svetsku književnost sa teorijom, a od 1962. do 1982. obavljao je niz dužnosti u "Književnim novinama" gde je bio korektor, lektor, sekretar redakcije, operativni urednik i v. d. glavnog i odgovornog urednika. U ovom glasilu bio je skoro decenijama stalni kritičar, a gotovo 20 godina u nedeljnoj kolumni redovno je predstavljao pesnička i esejistička dela savremenih srpskih pisaca. Ostali su upamćeni i njegovi izbori knjiga u izdavačkoj kući "Prosveta" čiji je bio urednik punih deset godina. Kao stipendista Fulbrajtovog programa na dva američka univerziteta predavao je jugoslovensku književnost. Kao glavni urednik najstarijeg beogradskog književnog časopisa "Književnost" predstavljao je dela istaknutih autora poput Miroslava Josića Višnjića, Radovana Belog Markovića, Ivana Lalića, Jovana Hristića, Predraga Palavestre.

Bio je dugogodišnji član, a zatim i sekretar srpskog PEN centra a za kritičarsku esejističku delatnost dobio je nagrade "Isidora Sekulić" i "Đorđe Jovanović". Na književnu scenu stupio je knjigom "Načela i dela" (1970) posle koje su usledile antologija "Poezija i tradicija", zbirke "Poezija i kritika" (1972), "Savremeni pesnici" 1975), "Dnevni poslovi" (1981), "Kritički kolaži" (2006), "Sporenja" (2013). Objavio je i knjige o delima Ljubomira Simovića i pesmama i poemama Miodraga Pavlovića, a prošle godine izašla mu je knjiga "Iskoraci, o kritici i kritičarima poezije".

- Dolazeći posle Zorana Mišića i ugledajući se, sasvim sigurno, na njega, Bogdan A. Popović se opredelio da od početka do kraja u višedecenijskom naporu, bude tumač srpske poezije. Više od 30 godina je pisao tzv. novinsku kritiku, ali onu koja je analitički aspekt postepeno dobijajući prednost nad vrednovanjem, što mu je omogućilo da pređe na oglede i studije o našim velikim pesnicima, a među njima je svojom analitičkom strašću izdvajao Miodraga Pavlovića i Ljubodraga Simovića. Umeo je kao kritičar da samog sebe ukori i da prizna grešku. Najpoznatiji takav slučaj je poezija Novice Tadića. Prema ovom pesniku je najpre bio skeptičan, a onda je i sam prihvatio da je reč o autentičnom pesniku. Do poslednjeg časa, on je bio jedan tihi, nenametljivi pregalac, neko ko književnim vrednostima služi bez rezerve, uvek daleko od prolaznih književnih moda i buke književne čaršije - kaže, za "Novosti", književni kritičar i esejista Radivoje Mikić.

Đogo: Venčan sa poezijom

Bogdan A. Popović je bio venčan sa savremenom srpskom poezijom. Više od šest decenija sustopice je pratio ne samo pesnike svih generacija nego i kritičare koji su se tom poezijom bavili, neretko polemišući sa njihovim kritičko-teorijskim stavovima.

Dosledno je negovao imanentni pristup pesničkom tekstu. Izbegavajući neposredno kritičko vrednovanje, usredsređivao se na suštinu teksta, na njegovu jezičku i značenjsku slojevitost, iskazujući tako, na posredan način, i vrednosni sud. Njegovo obimno kritičko i esejističko delo ostaće nezaobilazna lektira za sve buduće "tumače" srpske poezije - rekao je za "Novosti" pesnik Gojko Đogo.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije